Ang makata

ANG MAKATA

ako'y isang makata

para sa maralita

at uring manggagawa

na isa kong adhika

patuloy ang pagtula

dumaan man ang sigwa

ako'y laging tutula

di man laging tulala

maraming pinapaksa

tulad ng bagyo't baha

ang nasalantang madla't

natabunan ng lupa

inaalay ko'y tula

na madalas na paksa

ay manggagawa't dukha

kababaihan, bata

katarungan, paglaya

sa bagyo'y paghahanda

ang nagbabantang digma

sa ilang mga bansa

tungkulin ng makata

ang hustisya'y itula

ang burgesya'y matudla

at mais ay ilaga

- gregoriovbituinjr.

10.27.2024

* litrato mula sa app game na CrossWord

Pagninilay - salin ng tula ni Asmaa Azaizeh

PAGNINILAY

Tula ni Asmaa Azaizeh

Isinalin sa Ingles ni Lena Tuffaha

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Kahapon, iniabot ko lahat ng aking tula sa aking tagapaglathala.

Pakiramdam ko'y ang aking ulo ang inabot ko sa kanya 

at ang mga salitang binibigkas ko mula ngayon

ay lalabas sa bibig niya.

Napakasakit!

Hindi nagpapakita nang paisa-isa ang mga sakuna

Dumarating sila sa kawan-kawan tulad ng isang nagugutom na hayop.

Sinabi ito ng isang makata at siya'y ay namatay.

Halimbawa, kalahati ng aking pamilya ang namatay

at pagkatapos kong ipagdiwang ang dulo ng taon

namatay ang aking ama.

Simula noon ay hinayaan ko na ang aking mga tula.

Tuwing gabi naglalasing ang mga makata sa ilalim ng aking bintana

at dinidiktahan ako ng matatalinong tula.

Kinasusuklaman ko ang karunungan.

Inaanyayahan ko sila, at nilapa ko silang animo'y tupang pinataba

at nakisalo sa kanila,

subalit hindi ko pa rin maibabalik ang aking tinig.

Nasulyapan ko ito sa bintana, nakabayubay

sa ituktok ng bundok.

Ako'y naging repleksyon na lang

ng isang punong hinubaran sa isang lusak sa daan.

Ako'y huwag mong hakbangan, itago mo ako sa lilim

mula sa araw na maaaring sumikat

at msumingaw ang aking katawan.

Marahil ay sasabihin ko ang aking kapayapaan.

Sasabihin ko sa iyong ang mga sakuna'y maaapula rin

pag tinigilan mong lagyan sila ng panggatong,

datapwat hindi mo ako maririnig,

at ang bundok ay mula sa pampaningas.

- sa Dabbouria, Ibabang Galillee

10.22.2024

* Si Asmaa Azaizeh ay isang babaeng makata, lumalabas sa entablado, at mananalaysay na nakabase sa Haifa. May-akda siya ng tatlong kalipunan ng mga tula, ang Liwa, na nagwagi ng 2010 Al Qattan Foundation Debut Writer Award, As The Woman from Lod Bore Me, at Don’t Believe Me If I Talk To You of War. Si Azaizeh ang unang direktor ng Mahmoud Darwish Museum sa Ramallah simula noong 2012.

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na:  

https://thebaffler.com/from-palestine/reflection-azaizeh 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People 

Tulang walang pamagat IV - salin ng tula ni Zakaria Mohammed

TULANG WALANG PAMAGAT IV

Tula ni Zakaria Mohammed

Isinalin sa Ingles ni Lena Tuffaha

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

IV.

Siya'y tumatangis, kaya kinuha ko ang kanyang kamay upang pakalmahin at upang punasan ang kanyang mga luha.

Sabi ko sa kanya habang sinasakal ako ng kalungkutan: ipinapangako ko sa iyong ang katarungang iyon

ay mananaig din sa dulo, at daratal din ang kapayapaang iyon sa lalong madaling panahon.

Nagsisinungaling ako sa kanya, siyempre. Batid kong di mananaig ang katarungan

at di daratal ang kapayapaan sa lalong madaling panahon, subalit dapat kong pigilan ang kanyang pagtangis.

May mali akong palagay na nagsasabing, kung kaya natin, sa pamamagitan ng ilang tapik, ay mapapahinto

ang ilog ng luha, na magpapatuloy ang lahat sa makatwirang paraan.

Pagkatapos, tatanggapin na lamang ang mga bagay kung ano sila. Mangingibabaw ang kalupitan at katarungan

nang magkasama sa parang, ang diyos ay magiging kapatid ni satanas, at ang biktima'y magiging

sinta ng pumatay sa kanya.

Subalit walang paraan upang ang mga luha'y mapigilan. Patuloy silang bumubuhos na animo'y baha

at sinisira ang nakahigang seremonya ng kapayapaan.

At dahil dito, para sa mapait na kapalaluan ng mga luha, hayaang italaga ang mata bilang tunay na banal

sa balat ng lupa.

Hindi tungkulin ng tula ang magpahid ng luha.

Dapat ang tula'y maghukay ng kanal upang pagdaluyan ng luha at lunurin ang santinakpan.

- mula sa A Date for the Crow

10.21.2024

* Si Zakaria Mohammed ay isang makatang Palestino, mamamahayag, editor, at mananaliksik na dalubhasa sa kasaysayan ng pre-Islamic Arabian peninsula. Siya ang may-akda ng siyam na kalipunan ng mga tula, kabilang ang The Crow's Date (paparating pa lang). Ang kanyang katha ay naisalin na sa Ingles at Korean. Siya ay mula sa Nablus.

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/untitled-poems-iii-iv-mohammed 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People 

Manggagawa naman

MANGGAGAWA NAMAN

banner ay taas-kamaong bitbit

"Manggagawa Naman" yaring sambit

ito ang dapat nating igiit

at sa masa tayo'y magsilapit

sigaw sa mga trapo: Tama Na!

sa masa: Baguhin ang sistema!

labanan ang kuhila, burgesya

at pulitikal na dinastiya

mundo'y binuhay ng manggagawa!

subalit sila pa ang kawawa!

paano kung walang manggagawa?

lahat ng kaunlaran ay wala!

magkapitbisig tayo, kabayan!

at isigaw: "Manggagawa Naman"

at sila'y iluklok natin upang

pamunuan ang pamahalaan

- gregoriovbituinjr.

10.21.2024

Tulang walang pamagat III - salin ng tula ni Zakaria Mohammed

TULANG WALANG PAMAGAT III

Tula ni Zakaria Mohammed

Isinalin sa Ingles ni Lena Tuffaha

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

III.

Ang mamamayan ay mga asno. Nagsabit ako ng mga batingaw sa leeg nila para awitan nila ako habang ako'y nakahiga sa batuhan.

Hangal ang mamamayan. Sila'y isasabit ko sila sa aparador na parang mga damit pangtaglamig.

Mahihinog na ang sebada sa Mayo. Inihanay ng bawat tangkay ang mga binhi nito sa maayos na paraan upang makatayo sila sa tarangkahn ng langit.

Kaya kong maghanay ng mga salitang walang kahulugan.

Kaya kong lumikha ng kahulugan mula sa kawalan.

Isinusuga ko ang isang kabayo malapit sa sebada at umaapaw ang kahulugan.

Ang kahulugan ay kaayusan.

Ang kahulugan ay nagkataon lang.

Ang kahulugan ay hayop ng pasanin na humahakot ng mga pakwan.

Kung maaari ko lang ihanay ang mga bagay tulad ng ginagawa ng isang tangkay ng sebada.

Kinikitil ng sebada ang sarili nitong buhay tuwing Mayo, at binubuksan ng trigo ang pipi nitong bibig tuwing Hunyo.

Ang panahon ko'y sa katapusan ng Agosto.

Sa katapusan ng Agosto, nakalabit ang aking gatilyo.

Ay, kung maaari lang akong mabuhay sa isang baso ng tubig; ang mga ugat kong puti, luntian kong aking buhok, at ang haring araw na tangi kong diyos.

May isa akong awiting lagi kong inuulit. May isa akong malaking kasinungalingang dinikit ko ng pamatse sa kisame, upang dumikit dito ang mga langaw ng katotohanan.

Ang ulo ko'y napakalaking kapara'y lobo. Ang kamay ko'y isang dukhang bituin, ang balaraw ay isang masakit na kapayakang hindi ko taglay, at pagdating ko sa kahulugan, nawala ito sa akin.

- mula sa Alanda

10.20.2024

* Si Zakaria Mohammed ay isang makatang Palestino, mamamahayag, editor, at mananaliksik na dalubhasa sa kasaysayan ng pre-Islamic Arabian peninsula. Siya ang may-akda ng siyam na kalipunan ng mga tula, kabilang ang The Crow's Date (paparating pa lang). Ang kanyang katha ay naisalin na sa Ingles at Korean. Siya ay mula sa Nablus.

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/untitled-poems-iii-iv-mohammed 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People 

Dalawang tula - salin ng tula ni Zakaria Mohammed

DALAWANG TULA

Tula ni Zakaria Mohammed

Isinalin sa Ingles ni Lena Tuffaha

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

I.

Nasulyapan kita habang ako'y tumatakbo. Wala akong panahong tumigil at hagkan ang iyong kamay. Hinahabol ako ng daigdig na parang magnanakaw at imposibleng ako'y tumigil. Kung ako'y tumigil, ako na'y napaslang. Subalit nasulyapan kita: ang iyong kamay ay isang tangkay ng narsiso sa isang basong tubig, nakabuka ang iyong bibig, at ang iyong buhok ay pumailanglang na ibong mandaragit. Napasulyap ako sa iyo ngunit wala akong posporo upang sindihan ang siga at sumayaw sa paligid nito. Binigo ako ng daigdig, pinabayaan, kaya hindi man lang kita nakawayan.

Balang araw ang daigdig ay lalagay sa tahimik, ang mga sira-sirang kable ng tsanel ay titigil sa pagsasahimpapawid, at yaong mga humahabol sa akin ay magkakawatak-watak upang ako'y makabalik sa lansangang iyon, kung saan kita nasulyapan. Hahanapin kita sa parehong upuan: isang tangkay ng narsiso ang iyong kamay, isang ibong mandaragit ang iyong ngiti, at isang namulaklak na punongkahoy ang iyong puso. At doon, kasama mo, sa ilalim ng lilim ng iyong punongkahoy, ay wawasakin ko ang tolda ng aking pagkaulila at itatayo ang aking tahanan.

- mula sa Kushtban

II.

Isang mapagbigay na kaibigan ang gabi. Lahat ng bagay ay niluwagan ang kanilang mga baging sa rabaw ng aking ulo. Nakaupo sa palibot ko ang aking mga minamahal na para bang nasa isang piging. Ang mga minamahal kong nawala na. Ang mga minamahal kong narito pa, at mga minamahal pang darating. At ang kamatayan ay asong bantay na nakatanikala sa tarangkahan. Tanging ang hangin ni Khamaseen lamang ang galit na humahampas sa pintuan. Si Khamaseen ay isang kasuklam-suklam na kapitbahay; naglagay ako ng bakod sa pagitan namin, pinatay ang mga ilaw sa aming pagitan.

Masaya ako, umaawit tulad ng isang baras ng ephedra, sumisigaw tulad ng isang mandaragit.

Huwag pamiwalaan ang aking mga salita. Huwag abutin ang mga baging sa karimlan. Ang gabi ay isang kasunduan ng mga lagim. Sampung ibon ang natutulog sa puno, subalit ang isa'y balisang paikot-ikot sa bahay. At tulad ng alam mo, sapat na ang isang ibon upang sirain ang isang buong piging, isang mitsa upang masunog ang isang kabihasnan.

Malamig ang pagkain. Pagkatapos ay nagmumog ako kasama si Khamaseen, at hinugasan ang aking mga kamay gamit ang kusot.

Kung mayroon mang silbi ang pagluha, marahil ay luluha ako sa harap ninyong lahat. Subalit ang pagluha'y nangangailangan ng higit na lakas kaysa sa taglay natin, kaya aawit ako para sa inyo tulad ng malambot na hanging Saba, aawit ako sa katutubong wika ng tangkay ng murang basil: ang gabi ay bato ng amber. Ang gabi'y isang kasunduang kamangha-mangha.

- mula sa Alanda (Ephedra)

10.19.2024

* Si Zakaria Mohammed ay isang makatang Palestino, mamamahayag, editor, at mananaliksik na dalubhasa sa kasaysayan ng pre-Islamic Arabian peninsula. Siya ang may-akda ng siyam na kalipunan ng mga tula, kabilang ang The Crow's Date (paparating pa lang). Ang kanyang katha ay naisalin na sa Ingles at Korean. Siya ay mula sa Nablus.

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/two-poems-mohammed 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People 

Bakas

BAKAS

naiiwan iyang bakas sa nakaraan

habang tinatahak pa ang kasalukuyan

upang kamtin ang asam na kinabukasan

ika nga sa isang sikat na kasabihan

dapat nating lingunin ang pinanggalingan

nang makarating tayo sa patutunguhan

tulad din ng mga aktibistang Spartan

na inaral ang mga nagdaang lipunan

nang bulok na sistema'y baguhing tuluyan

tulad kong laging nagmamakata pa naman

na madalas likhain ay tulang pambayan

tula sa kalikasan at kapaligiran

kaya nga sa bawat bakas ng nakaraan

pag ating nilingon ay may matututunan

kunin natin upang sa pagtahak sa daan

ay maalpasan na natin ang kahirapan

sa sama-samang pagkilos ng sambayanan

ay maitayo ang makataong lipunan

- gregoriovbituinjr.

10.19.2024

Pagsusulit - salin ng tula ni Sheikha Hlewa

PAGSUSULIT

Tula ni Sheikha Hlewa

Isinalin sa Ingles ni Lena Tuffaha

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Napakahuli na ng mga aralin ng aking ina.

Matapos lahat ng dinanas namin - 

binibilang niya ang mga taon

sa tapat na pagsang-ayon sa Nakba

at ang mga binilang ko habang kagat ang aking dila -

ginigiit niyang maturuan ako, 

salita sa salita, nang agad-agad.

Wala siyang pagsasaalang-alang 

sa patuloy kong pagkataranta

o sa pagitan ng mga taon namin,

sa urbanidad na nagpaamo sa pagiging lagalag ko

at nagpakislap sa mga gilid ng aking wika.

Inuulit niya ang mga aralin nang may kalupitan

ng isang gurong naantala ang pagreretiro.

Hinahanap niya ang kanyang patpat 

sa ilalim ng kanyang bisig,

na hindi mahanap,

kaya hinampas niya ang mesang kahoy.

Isinusumpa ko ang sinumang lalaking 

magpapaiyak sa iyo, naiintindihan mo?

at walang batingaw na sasagip sa akin

bago ang pagsusulit.

- sa Haifa

10.18.2024

* Si Sheikha Hlewa ay isang Palestinong manunulat na isinilang sa Dhayl 'Araj, isang hindi kilalang nayon ng Bedouin malapit sa Haifa. May-akda siya ng tatlong kalipunan ng maiikling kwento at isang kalipunan ng mga tula, na naisalin na sa maraming wika. Siya'y babaeng nagtuturo ng Peminismong Arabo sa Unibersidad ng Ben-Gurion.

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/exam-hlewa 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People 

Pamatid-gutom

PAMATID-GUTOM

muli, ang inulam ko'y ginisang sardinas

niluto lang dahil ayoko nang lumabas

basta katabi itong mga diksyunaryo

at mga nakapilang babasahing libro

bagamat lata ng sardinas ay kilala

bilang inuulam ng mga nasalanta

halimbawa, nasunugan at nabahaan

pinamimigay ay sardinas at noodles man

pang-evacuation center lang daw ang ganito

subalit huwag mong mamaliitin ito

sapagkat ilang ulit akong nakaraos

upang ako'y magpatuloy pa ring kumilos

di naman madalas, minsan ulam ko'y daing

kaya ibang ulam ay di na hahanapin

tulad ng sardinas, ito pa rin ay isda

ayos lang, basta mabusog at makatula

- gregoriovbituinjr.

10.18.2024

Kasaysayan ng isang manunulat

KASAYSAYAN NG ISANG MANUNULAT

nang ako'y nasa kolehiyo pa

ang aking sarili'y natagpuan

nakatunganga sa opisina

ng pahayagang pampaaralan

sapagkat may patalastas doon

na kailangan ng manunulat

pagsusulit ay ipasa roon

at nakapasok nga akong sukat

nang artikulo ko'y malathala

sa Enero ng aming magasin

iyon na talaga ang simula

upang pagsulat ko'y pagbutihin

naging adhika kong maging tinig

ng mga tinanggalan ng boses

sa manggagawa't dukha'y nakinig

sa pabrika, tabing ilog, riles

hanggang ngayon, nagsusulat ako

ng mga tula, kwento't sanaysay

at pasalamat akong totoo

sa nakasama sa paglalakbay

marami kayo, di na mabilang

nang isa-isang pasalamatan

adhika ko'y ikwento ko naman

ang ating pinagdaanang laban

- gregoriovbituinjr.

10.18.2024

Pangarap

PANGARAP

masasabi mo bang ako'y walang pangarap

dahil di pagyaman ang nasa aking utak

pag yumaman ka na ba'y tapos na ang hirap?

habang pultaym ako't nakikibakang tibak

hindi pansarili ang pinapangarap ko

kundi panlahat, pangkolektibo, pangmundo

na walang bukod o tinatanging kung sino

kundi matayo ang lipunang makatao

iniisip ko nga, bakit dapat mag-angkin?

ng libo-libong ektaryang mga lupain?

upang sarili'y payamanin? pabundatin?

upang magliwaliw? buhay ay pasarapin?

subalit kung ikaw lang at iyong pamilya

ang sasagana at hihiga ka sa pera

ang pinaghirapan mo'y madadala mo ba?

sa hukay, imbes na magkasilbi sa kapwa?

aba'y inyo na ang inyong mga salapi

kung sa pagyaman mo, iba'y maaaglahi

buti pang matayo'y lipunang makauri

para sa manggagawa pag sila'y nagwagi

- gregoriovbituinjr.

10.17.2024

Alaala - salin ng tula ni Sheikha Hlewa

ALAALA

Tula ni Sheikha Hlewa

Isinalin sa Ingles ni Lena Tuffaha

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Nagkakagulo ang lahat nang inagaw ko 

ang alaala ng Bedouin.

Malamang na ang binatang nakuryente 

habang nagdidilig sa kanyang bukid

ay maging asawa ng sinumang maliit na babae.

Malamang, maging parol sa karimlan 

ang kanyang mga titig 

matapos kargahan iyon ng liwanag.

Sa lahat ng maaaring mangyari'y 

pinagtaksilan ako ng alaala.

Siya ba'y binatang ikakasal 

o naantalang parol o luntiang bukirin?

Ang aking ina'y may ugaling pagparisukatin 

ang bawat detalye sa aking alaala.

Ang binata'y naging bukirin, luntiang parol,

at ang kuryente'y hindi nakarating 

sa aking nayon ni minsan.

- sa Haifa

10.17.2024

* Si Sheikha Hlewa ay isang Palestinong manunulat na isinilang sa Dhayl 'Araj, isang hindi kilalang nayon ng Bedouin malapit sa Haifa. May-akda siya ng tatlong kalipunan ng maiikling kwento at isang kalipunan ng mga tula, na naisalin na sa maraming wika. Siya'y babaeng nagtuturo ng Peminismong Arabo sa Unibersidad ng Ben-Gurion.

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/memory-hlewa 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People 

Tinanggal sa trabaho dahil mataba

TINANGGAL SA TRABAHO DAHIL MATABA

nawalan ng trabaho dahil raw mataba

kawalang respeto ito sa manggagawa

ang nangyari sa kanya'y pambihirang sadya

ang ganyang palakad ay talagang kaysama

PBA courtside reporter daw siya noon

nagtrabaho sa pinangarap niyang iyon

subalit matapos ang sampung laro roon

ay wala na siyang iskedyul nang maglaon

may kinuhang mga reporter na baguhan

na maayos din naman ang pangangatawan

wala siyang isyu sa bago't nagsulputan

nagtaka lang siya nang trabaho'y nawalan

ang mga lalaki, pinupuri pa siya

dahil maayos ang pamamahayag niya

ang babaeng lider sa network, ayaw pala

sa kanya dahil raw sa katabaan niya

ay, nakagugulat ang kanyang pagtatapat

ang nangyaring kaplakstikan ay di marapat

diskriminasyon ito kung titingnang sukat

karapatan bilang manggagawa'y inalat

kaisa mo kami, reporter Ira Pablo

mabuti't malakas ang loob mong magkwento

ipaglaban ang karapatan ng obrero

nang matigil na ang patakarang ganito

- gregoriovbituinjr.

10.17.2024

* PBA - Philippine Basketball Association

* mababasa ang ulat mula sa kawing na: https://philstarlife.com/celebrity/762228-former-pba-reporter-ira-pablo-lost-job-due-to-physical-appearance 

Ang bakang si Obeidah - salin ng tula ni Ahlam Bsharat

ANG BAKANG SI OBEIDAH

Tula ni Ahlam Bsharat

Isinalin sa Ingles ni Fady Joudah

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

May baka kami, ngalan niya'y Obeidah.

Mata niya'y malalaki't dilat

tulad ng buong kawan, may malalaking dilat na mata.

Siya'y nakapikit

habang ang iba'y nakapikit din.

May dalawa siyang malalaking suso

na araw-araw ay nagbibigay ng dalawa o tatlong timba ng gatas

datapwat ang iba pang baka sa kawan ay puno ang suso

naggagatas ang aking ina sa ganoon ding dami.

Kadalasan, may uhog si Obeidah sa kanyang ilong

at iyon ay nakakadiri

at laganap sa pag-aari naming kawan

ang butas ng ilong nila'y puno ng uhog.

At sa tuwing kinukuha namin ang kanyang guya sa tabi niya

si Obeidah ay lumuluhang parang luha ng tao

at iyon ang nangyari sa iba pang baka

sa tuwing kinukuha namin ang kanilang mga guya sa kanila

umiyak sila tulad ng mga tao.

Nagdusa na sa pananabik si Obeidah.

At aatungal ng masakit na moo.

Nagagawa ito ng buong kawan

at hinihiwa ang mga gapos ng aming puso, 

kaya nagtatatukbong kami ng kumot

na animo'y nagtatago

mula sa isang halimaw sa karimlan hanggang mag-umaga.

Sa pagputok ng araw, ipinapahayag namin ang ligtas na pag-iral

sa pamamagitan ng pag-ihi nang sunod-sunod sa labas

isang likas na ritwal ng pagdaan

habang binibigkas ng araw ang kanyang mga himno sa himpapawid.

Pagkatapos pupunta kaming mga bata sa kapatagan

nang hindi takot mawala

kung saan kami nagtungo sa nakaraang buhay.

Batid namin kahit ang pinakamaliit na bato,

ang mga dilaw na ahas, ang oras nila ng pagtawid,

at sa aming mga bibig

nakasubo ang isang piraso ng tinapay sa bawat isa,

at sa bawat kamay, may isang manipis na patpat

mula sa patay na amapola

dati naming tawag sa mapait na palumpong ng dalandan.

Tatakbo kaming inaabot ang dala naming patpat

kasama si Obeidah at ang buong kawan sa unahan namin.

at sa tabi nila

ay ang aming asong si Camel.

- sa Jiftlik

10.16.2024

* Si Ahlam Bsharat ay isang mananalambuhay o memoirist, mananalaysay, makata, at may-akda ng mga piksyong tigulang (young adult fiction). Dalawa sa kanyang mga nobelang young adult ang naisalin sa English, Code Name: Butterfly at Trees for the Absentees mula sa Neem Tree Press. Siya ay babaeng mula sa Jiftlik.

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/obeidah-the-cow-bsharat 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People 

Nilay sa hibik ni Doc Ben

NILAY SA HIBIK NI DOC BEN

opo, Doc Ben, tinalikuran ng marami

ang karangyaan sa buhay upang magsilbi

sa bayan, lalo't higit ay sa masang api

at pinagsamantalahan ng tuso't imbi

pinaglilingkuran natin ang mga kapos

nilalabanan ang sistemang umuubos

sa likas-yaman ng bayan, sinong tutubos?

iyang masa bang sama-sama sa pagkilos?

upang itayo ang lipunang makatao

at madurog ang sistemang kapitalismo

upang iluklok ang mula uring obrero

at magkauri'y kumilos ng kolektibo

bakit ba gayon, salat yaong sumasamba

sa dahilan ng kanilang hirap at dusa

marangyang buhay na'y wala sa aktibista

upang ipaglaban ang karapatan nila

salat ay naghahanap ng tagapagligtas

imbes sama-samang ipakita ang lakas

lagi na lang ang hanap ng masa'y mesiyas

imbes kumilos upang sistema'y magwakas

naghahanap din po ako ng tugon, Doc Ben

dahil sistemang bulok ang siyang salarin

na sakaling ito'y mapapalitan natin

dapat na lipunang makatao'y tiyakin

- gregoriovbituinjr.

10.15.2024

Kawalang-malay sa pamamanglaw - salin ng tula ni Jadal Al-qasem

KAWALANG MALAY SA PAMAMANGLAW

Tula ni Jadal Al-qasem

Isinalin sa Ingles ni Fady Joudah

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Pag sa iyo'y nawalay, dugo ko'y kikirot

Isang di ko batid na bahagi ang kikirot

at susubukan kong mapatay ito. O kunin ito.

Ang selulang inaasam ka'y pipintig sa akin,

at hindi ko iyon agad matagpuan,

madalas iyong magbago ng posisyon,

kaladkarin palabas sa laro,

kaysakit sa aking pakiramdam.

Lalala ang aking paningin,

hihina ang aking pandinig,

at ang aking ilong, kapara ng ilong ng aso,

ay hahanapin ang iyong amoy.

Pag dumadampi ang hangin sa aking balat,

tatarakan ng halimaw ang aking katawan at tatakas.

Kikirot yaring alaala't lalamunin yaring ulo,

maglalaho ang ulo ko subalit di mamamatay.

Ang kirot ay muling madarama ng aking ulo.

Malulungkot ako, may hindi nakikitang pakiramdam,

nangwawawasak, isang walang hanggang puspos ng pag-aalala.

At kakamkamin ng galit na kalawakan ang kanyang sarili

sa sangandaan ng buhay ko't ako'y tatanungin:

Ano ang iyong nagawa pag sinukat ang pagmamahal?

Paano mo sinasayang ang pagkalantad ng detalye?

Masasaktan ako sa tugon pati na rin sa katahimikan.

Nasusunog, patungo ako sa aking kamatayan

upang hilingin ang karapatan kong

umidlip.

- sa Ramallah

10.15.2024

* Isinilang si Jadal Al-qasem sa Sofia, Bulgaria na ang ina'y Damascene Syrian at ang ama'y Palestinian Jerusalemite. Siya'y babaeng kasalukuyang nakatira sa Ramallah. Mayroon siyang graduate degree sa democracy and human rights mula sa Birzeit University at nagtatrabaho bilang mananaliksik sa larangan ng dignidad at karapatang pantao. Ang kanyang unang koleksyon ng tula, Wheat in Cotton, ay nagwagi sa 2015 Palestine Young Poet Competition mula sa Al-Qattan Foundation.

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/innocent-despair-qasem  

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People 

Manggagawa ang lumikha ng kaunlaran

MANGGAGAWA ANG LUMIKHA NG KAUNLARAN

halina't masdan ang buong kapaligiran

tahanan, gusali, pamilihan, tanggapan,

paaralan, Senado, Kongreso, Simbahan, 

kamay ng manggagawa ang lumikha niyan

manggagawa ang lumikha ng kalunsuran

manggagawa ang lumikha ng kabihasnan

manggagawa ang lumikha ng kaunlaran

manggagawa ang lumikha ng daigdigan

kaya mabuhay kayong mga manggagawa

dahil sa mga kamay ninyong mapagpala

kasama ninyo'y magsasaka't mangingisda

lipunang ito'y pinaunlad at nilikha

maraming salamat sa inyo, pagpupugay!

huwag payagang inaapi kayong husay

ng sistema't dinadala kayo sa hukay

sulong, pagsasamantala'y wakasang tunay!

- gregoriovbituinjr.

10.14.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa ika-20 palapag ng pinagdausan ng isang pagtitipon

Nananaginip ng gising - salin ng tula ni Maya Abu Al-Hayyat

NANANAGINIP NG GISING

Tula ni Maya Abu Al-Hayyat

Isinalin sa Ingles ni Fady Joudah

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Susulatin ko ang tungkol sa kasiyahan nang

sinakop ang Jenin mula sa anim na dako,

tungkol sa mga batang tumatakbo habang 

tangan ang mga lobo sa Kampo ng Am'ari,

tungkol sa kabuuang nagpapatahimik sa mga

pinadededeng sanggol ng buong gabi sa Askar,

tungkol sa isang munting dagat na maaari

nating lakarin panhik-panaog sa Tulkarem,

tungkol sa mga matang nakatitig sa mukha 

ng mga tao sa Balata,

tungkol sa isang babaeng umiindak

para sa mga nakahanay sa tsekpoynt sa Qalandia,

tungkol sa mga hinabi sa gilid ng 

mga lalaking nagtatawanan sa Azzoun,

tungkol sa iyo at sa akin

na pinupuno natin ng mga sigay

at kabaliwan ang ating bulsa

at pagtatatag ng lungsod.

- sa Jerusalem

10.14.2024

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/daydream-al-hayyat 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People 

Hindi bulag - salin ng tula ni Taghrid Abdelal

HINDI BULAG

Tula ni Taghrid Abdelal

Isinalin sa Ingles ni Fady Joudah

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Hindi, hindi gayon. Ngunit tinangay ng pag-ibig

ang isa kong mata upang angkinin, may

pangitain ang pag-ibig bago magsilang, 

na kinausap ako hinggil sa katumpakan

ng kung anong nagaganap sa mga salamin.

At pagkatapos ay nabulag ito - dahan-dahan

kaming binabad mula sa likod ng isang belo,

at hindi namin ito makita.

Isang nakabibinging hangin ang nagbulong sa akin

na ang mga hangganan ay naniniwalang 

ang espasyo'y mas maliit kaysa daigdig

mula nang iginuhit ng mga paslit 

ang globong mas maliit kaysa kanilang tahanan

at mga matang mas malaki kaysa kanilang mukha.

Dito'y bigong mahanap ng pag-ibig ang mga mata nito,

hiniram ang labi ko

para sa mas mabuting anyo.

Pag-ibig, bakit hindi ka manatili kung ano ka,

nang walang opisyal na titulo,

at nabubuhay para sa sinumang may hangad sa iyo

sa loob ng limang minuto

bago ka magpatiwakal?

Napakalupit mong

ipinahayag ang iyong pakikipagtalik

sa paraiso.

10.13.2024

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/not-blind-abdelal 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People

Mga natanggap na ecobag sa nadaluhang pagtitipon

MGA NATANGGAP NA ECOBAG SA NADALUHANG PAGTITIPON

Maikling sanaysay at tula ni Gregorio V. Bituin Jr.

Sa loob lang ng wala pang isang buwan ay nakatanggap na ako ng tatlong ecobag mula sa tatlong pagtitipon. Nakakatuwa at mayroon silang pabaon sa mga nagsidalo. Maganda ang ganito lalo na't madaling mapansin ng sinuman ang mga nakatatak na sadyang mapagmulat.

Natanggap ko ang isa bilang representante ng aming organisasyon sa 13th National Congress ng Philippine Alliance of Human Rights Advocates (PAHRA) noong Setyembre 17-18, 2024. Bawat dumalo ay mayroon din nito. Ang nakatatak sa ecobag ay "Uphold, assert & defend! all human rights for all!" at "52 Years Later: Remembering Martial Law and Upholding the Rule of Law", na may logo ng PAHRA at The May 18 Foundation.

Ang isa pa sa natanggap ko ay ang maliit na ecobag na nakasulat ay "Say No to Plastic" na ginawa kong lagayan ng charger ng laptop at selpon. Ito'y mula naman sa General Assembly ng Green Convergence for Safe Food, Healthy Environment and Sustainable Economy noong Oktubre 4, 2024. Kinatawan naman ako roon ng Saniblakas ng Inang Kalikasan (SALIKA).

Nang dumalo ako sa 6th General Assembly ng iDefend noong Oktubre 7-11, 2024, ay natanggap naman ng mga nagsidalo ang ecobag na may logo at nakasulat na iDefend at sa ibaba niyon ay ang ibig sabihin niyon: In Defense of Human Rights and Dignity Movement, at sa ibaba pa'y malaking nakasulat ang Human Rights Defender (HRD). Natanong ko lang sa sarili: Bakit kaya walang 's' sa dulo ng Defender? Marahil, dahil isang tao lang ang may dala ng ecobag kaya walang 's' sa Human Rights Defender. Palagay ko lang naman.

Bukod sa mga kaalamang ibinahagi at balitaktakan mula sa mga nasabing pagtitipon, magandang souvenir ang ecobag na madadala kahit saan, at maaaring makapagmulat pa sa makakasalamuhang mamamayan. Maraming salamat sa mga ito!

ECOBAG

samutsaring ecobag ang aking natanggap

mula sa mga dinaluhang pagtitipon

pawang alaala mula sa pagsisikap

ng sinamahang mabuting organisasyon

mula sa PAHRA, Green Convergence at iDefend

ecobag nila'y kayraming mapupuntahan

tungo sa kagalingan ng daigdig natin

at pakikibaka para sa karapatan

simpleng souvenir man ang kanilang naisip

iyon ay regalong sa puso'y tumatagos

may islogang sa buhay ay makasasagip

upang danas na dilim sa mundo'y matapos

islogan sa ecobag, ang dala'y liwanag

para sa karapatan, pag-iwas sa plastik

pasasalamat sa natanggap na ecobag

mapagmulat ang islogang dito'y natitik

10.13.2024

Mga ispesipikong detalye - salin ng tula ni Hosam Maarouf

MGA ISPESIPIKONG DETALYE

Tula ni Hosam Maarouf

Isinalin sa Ingles ni Fady Joudah

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Nalulunod sa oras na inilaan para sa tigil-putukan,

lumilikha kami ng mga reserbang puso

kung sakaling mawala ang puso ng bawat isa sa amin.

Hindi namin natitiyak ang halaga ng buhay

sa madulas na dalisdis,

gayunpaman, ang pag-asa'y tila hindi mabubura nang agaran.

Ang bawat sandaling detalye ng digmaan,

nakalalasong gas na hindi natin mapipigilang

dumilig sa ating mga dugo,

hindi man lang maabot ang lagim upang iitsa itong buo

sa labas ng aming mga kalamnan. Mahal na Bathala,

lumalakas ang pintig ng pagkabalisa sa loob namin

kaysa naririyang bomba, ngunit turan mo

kung paano mo hihikayatin ang sangkatauhan

na ang kagubatan ay walang tambol?

Maraming ispesipikong detalye

ang nagpapako sa ating mga paa sa lupa

habang tumatakbo nang tumatakbo ang tahanang

iniiwan ang mga bato nito (mga anak nito)

sa likuran: mga bahagi ng katawan,

mga retaso ng alaala.

— sa Gaza

10.12.2024

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/specific-details-maarouf 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People 

Proyektong salin ng tulang Palestin

PROYEKTONG SALIN NG TULANG PALESTIN

pinoproyekto ko ngayon ang pagsasalin

ng samutsaring tula hinggil sa Palestin

mga tula ng kanilang mga makata

ay sinalin upang madaling maunawa

sa wika natin ang pakikibaka nila

lalo't gawa sa kanila'y dyenosidyo na

timba-timbang dugo't luha na ang bumalong

buhay na pinagwalay, sinong magdudugtong

mga makatang ito'y anong naiisip

upang mga kababayan nila'y masagip

pagsasalin ng tula nila'y aking mithi

nang sa laban nila'y mag-ambag kahit munti

ang petsang Dalawampu't Siyam ng Nobyembre

ay International Day of Solidarity

with the Palestinian People, ang aking hangad

aklat ng salin ng tula nila'y ilunsad

- gregoriovbituinjr.

10.12.2024

* ang proyektong pagsasalin ay balak ilunsad ng makata bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People

* litratong kuha sa ikatlong araw ng seminar ng grupong IDefend, 10.11.2024, habang tangan ng makata ang isang watawat ng Palestin

Paniniwala - salin ng tula ni Taghrid Abdelal

PANINIWALA

Tula ni Taghrid Abdelal

Isinalin sa Ingles ni Fady Joudah

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Hindi iyon ang pangunahin,

subalit sa tuwing binubura ko iyon

nakakalimutan ko ang aking mga kamay

sa rabaw ng mga bagay

na ang pananampalataya'y

napipilitang muling lumitaw

sa aking mga kamao.

Ibang tipo ka ng paniniwala.

Na maaaring mangibabaw iyon

sa presensya ng biktima bago ako

o abutin mo ang berdugo sa aking puso.

Ang bawat kaso ng Monalisa'y

pinakikitunguhan ng may ngiti.

Hindi siya nabigo sa kanyang paghahanap.

Ang pagsubok sa kanyang pagkasawi

ay gumulang na sa paniniwala sa kanyang pag-iral.

10.11.2024

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/belief-abdelal 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People 

Bukangliwayway - salin ng tula ni Rawan Hussin

BUKANGLIWAYWAY

Tula ni Rawan Hussin

Isinalin sa Ingles ni Fady Joudah

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Pumutok ang bukangliwayway sa aming ulo.

Na ang pagtatapos ay natabas sa mga piraso.

Ang paa ng aming mga tsikiting

ay mabilis na pumihit

tungo sa himpapawid.

Isinantabi ng oras ang sarili

at ipinikit ng mga pook ang kanilang mata,

na parang musmos na nagsasabing

abuhin ang nasa likod ng kanyang talukap.

Ang mga kisame'y nagbagsakang

talon ng batuhan,

at sa ilalim ng mga batong durog

natagpuan ang huling larawang

nakasabit: isang huling pintang

naukit sa ating mga mukha.

Mag-isa tayong tatanda ngayong gabi,

maghahabi ng mga oras at susuutin ito,

lalamunin ng lagim na tumatakbong

pababa sa bibig ng ating tsikiting.

Sino ang lalapa

sa ating kinalawang na labi?

 — sa Gaza

10.10.2024

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/dawn-hussin 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People 

Nakba - salin ng tula ni Sheikha Hlewa

NAKBA

Tula ni Sheikha Hlewa

Isinalin sa Ingles ni Fady Joudah

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Mas bata ng tatlong taon

ang aking ina kaysa Nakba.

Subalit hindi siya naniniwala 

sa mga dambuhalang kapangyarihan.

Dalawang beses bawat araw ibinabagsak

niya ang Diyos sa kanyang trono

pagkatapos ay makikipagkasundo sa kanya

sa pamamagitan ng pagninilay sa pinakamahusay

na mga naitalang salaysay mula sa Quran.

At hindi niya kayang tiisin ang mga kiming babae.

Ni minsan ay hindi niya binanggit ang Nakba.

Kung ang Nakba ay kanyang kapitbahay,

harapang sisigawan siya ng aking ina:

"Nasusuka ako sa baro sa aking likod."

At kung ang Nakba ay naging kanyang ate,

baka paglaanan siya ng tinapay, 

subalit pag talagang umangal ang kanyang kapatid 

na babae, sasabihin sa kanya ng nanay ko: “Tama na.

Binabarena mo ang utak ko. Marahil

huwag muna tayong dadalaw kahit sandali?"

At kung ang Nakba ay naging matandang kaibigan,

matitiis ng nanay ko ang kanyang katangahan

hanggang sa mamatay siya, pagkatapos ay ipiniit

siya sa isang batang larawan

sa dingding ng yumao,

isang uri ng ritwal ng paglilinis bago siya umupo

upang manood ng tinaguriang telenobelang Turko.

At kung ang Nakba ay isang matandang babaeng Hudyo

na kailangang alagaan ng aking ina tuwing Sabbath,

mapanuksong sasabihin ng nanay ko sa kanya

sa malambing na Hudyo: “Lutang ka,

may pakiramdam ka pa rin doon, hindi ba?"

At kung ang Nakba ay mas bata kaysa aking ina,

duduraan niya ito sa mukha at sasabihing:

"Itago mo ang iyong mga anak, papasukin mo 

sila sa loob, ikaw na palaboy."

— sa Haifa

10.09.2024

* Ang NAKBA sa wikang Arabiko ay catastrophe o malaking kapahamakan, na tumutukoy sa malawakang paglikas at pagkataboy sa mga Palestino sa digmaang Arabo-Israeli noong 1948.

* khubaizeh - tinapay sa Arabiko

* Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/nakba-hlewa 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People

Kung paano ko pinaslang ang mga sundalo - salin ng tula ni Ahlam Bsharat

KUNG PAANO KO PINASLANG ANG MGA SUNDALO

Tula ni Ahlam Bsharat

Isinalin sa Ingles ni Fady Joudah

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Mga sundalong kolonyal,

ano bang pinaggagawa nila

sa aking mga tula sa nagdaang mga taon

gayong madali ko silang paslangin

sa aking mga tula

tulad ng pagpaslang nila sa pamilya ko

labas sa tula?

Tula ang aking pagkakataon

upang ipantay ang iskor sa mga salarin,

subalit hinayaan ko silang tumanda sa labas,

at gusto kong mabatid nila ang pagkabulok

ng buhay nila't mukha nilang kumulubot,

mawala ang kanilang mga ngiti,

at isalong ang kanilang mga armas.

Kaya kung ikaw, mahal kong mambabasa, 

ay makakita ng isang sundalong

namamasyal sa aking tula,

magtiwalang hinayaan ko na siya sa kanyang kapalaran

habang iniiwan ko ang isang kriminal

sa kanyang natitira pang mga taon,

siya'y papaslangin nila.

At papaslangin siya ng kanyang mga tainga

habang nakikinig siya sa pagbigkas ko ng aking tula

sa mga pamilyang nagdadalamhati,

hindi siya basta makakaalis

sa aking aklat o sa bulwagan ng pagbabasa

habang ang mga nakaupong manonood 

ay nakatingin sa kanya.

Hindi ka maaalo,

sundalo, hindi mo magagawa,

maging sa paglabas mo

sa ginanap naming pagtula

may bagsak na balikat

at mga bulsang puno ng mga patay na bala.

Kahit ang iyong kamay

ay nanginginig dahil

sa napakaraming pagpatay,

nalilito sa mga bala,

wala kang malilikhang higit pa 

sa isang patay na tunog.

— sa Ramallah

10.08.2024

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/how-i-kill-soldiers-bsharat 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People

Kamay ng Digmaan - salin ng tula ni Hosam Maarouf

KAMAY NG DIGMAAN

Tula ni Hosam Maarouf

Isinalin sa Ingles ni Fady Joudah

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Tangan natin ang kamay ng digmaan,

hindi upang humakbang iyon kasama natin,

subalit iyon ang kamatayan,

bagamat makupad, inaakit natin ito.

Tangan natin ang kamay ng digmaan,

kumbinsidong ito na ang huling panahong

kumakaway sa atin ang malaking kapahamakan

lalo't walang saysay na dingding ang lansangan,

at hinahagilap ng bansa

ang isang litrato

ng kolektibong kalungkutan.

10.06.2024

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/hand-of-war-maarouf

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People

Tangina sa mapanlinlang n'yong lektura, namamatay na ang aming mamamayan - tula ni Noor Hindi

TANGINA SA MAPANLINLANG N'YONG LEKTURA,

NAMAMATAY NA ANG AMING MAMAMAYAN

Tula ni Noor Hindi

(Salin ng tulang Palestino)

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Nagsusulat hinggil sa mga bulaklak ang mga kolonyador.

Kinukwento ko sa inyo ang tungkol sa mga batang nambabato ng mga tangke ng Israel ilang segundo bago sila maging kampupot.

Nais kong maging katulad ng mga makatang nagmamalasakit sa buwan.

Hindi nakikita ng mga Palestino ang buwan mula sa mga selda ng piitan at mga bilangguan.

Ay, napakaganda ng buwan.

Napakaganda nila, ang mga bulaklak.

Pumipitas ako ng mga bulaklak alay sa namatay kong ama pag ako'y nalulungkot.

Buong araw siyang nanonood ng Al Jazeera.

Sana'y tigilan na ni Jessica ang pagte-text sa akin ng Maligayang Ramadan.

Alam kong Amerikano ako dahil pag ako'y pumasok sa isang silid, may namamatay.

Ang talinghaga hinggil sa kamatayan para sa mga makatang naninilay na naiingayan ang mga multo.

Pag ako'y namatay, ipinangangako kong dadalawin kita palagi.

Darating ang araw na isusulat ko ang tungkol sa mga bulaklak na animo'y ating angkin.

10.05.2024

Pinaghalawan ng tula mula sa kawing na: 

https://adarshbadri.me/letters/poems-that-tell-the-story-of-palestine/ 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People

Ang puno ng Carob - salin ng tula ni Tariq Alarabi

ANG PUNO NG CAROB

Tula ni Tariq Alarabi

Isinalin sa Ingles ni Fady Joudah

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Nais kitang kausapin. Kaytagal na 

noong may kumausap sa akin, walang sinuman sa paligid

nang sinabi sa akin ang mga bagay na sinasabi ko sa iyo

habang ako'y naglalakad ng tulog.

Halimbawa, kahapon ng 3n.u. ay nagpaulan ang mga sundalo

ng mga bombang tirgas, sampung manggagawa

ang nagsisiksikan sa isang walk-in refrigerator 

para sa mga produkto.

At ang gas, parang krudong tumapon sa dagat,

isang sunog sa gubat ang pumailanlang sa ere.

Nabunot ang puno ng carob.

Hindi ko pa alam kung anong kagaya mo

pag nilagnat ka.

Mura ang kamatis ngayong panahon

at malungkot ang mga magsasaka.

Tinipon ko ang mga magagandang kamatis para sa iyo.

Sa mga bagay na ginagawa ko pagkagising

Sinusuri ko ang panahon.

Kayrami ng mga entusyastiko ng klima sa Palestine, 

tulad ng mga tagasunod ng mga produkto 

ng kutis sa Instagram.

At isa pa, bagamat dito'y wala ka pa:

nais mo ba ng talong?

10.04.2024

Pinaghalawan ng tula at larawan mula sa kawing na: 

https://thebaffler.com/from-palestine/carob-tree-alarabi 

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People

Kung dapat akong mamatay - tula ni Refaat Alareer (makatang Palestino)

KUNG DAPAT AKONG MAMATAY

TULA NI REFAAT ALAREER

(Salin ng tulang Palestino)

(Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.)

Kung dapat akong mamatay,

dapat kang mabuhay

upang isalaysay ang aking kwento

upang ibenta ang mga gamit ko

upang bumili ng isang pirasong tela

at ilang mga pulseras,

(gawin itong puting may mahabang buntot)

upang ang isang musmos, saanmang lugar sa Gaza

habang mata'y nakatitig sa langit

nag-aabang sa kanyang amang umalis nang naglalagablab—

nang hindi nagpaalam kahit kanino

hindi man lang sa laman ng kanyang laman

o maging sa kanyang sarili—

nakikita ang saranggola, ang saranggolang

ginawa mo, na lumilipad sa itaas

at saglit na naisip na mayroong anghel doon

na bumabalik nang may pag-ibig

Kung dapat akong mamatay

hayaang dalhin nito'y pag-asa

hayaang ito'y maging kwento 

10.01.2024

Pinaghalawan ng tula mula sa kawing na: 

https://inthesetimes.com/article/refaat-alareer-israeli-occupation-palestine

Proyektong pagsasalin na balak ilunsad bilang aklat sa Nobyembre 29, 2024, International Day of Solidarity with the Palestinian People