Huwebes, Disyembre 30, 2021

Mensahe sa payong

MENSAHE SA PAYONG

napakainit ng panahon, dama'y alinsangan
sa isang mapagpalayang pagkilos sa Diliman
nang matanaw ko ang nakapayong na mga manang
kayganda ng tatak sa payong at nilitratuhan

panawagan iyong sa aking puso'y ibinulong
nang sa rali't mainit na semento'y nakatuntong
sa tumitinding klima'y saan ba tayo hahantong
na kung di malutas, danasin ay kutya't linggatong

Araw ng Karapatang Pantao noong magrali
habang mga lider-masa'y nagbigay ng mensahe
na huwag ipanalo ang mga tusong buwitre
at buwagin na ang mga political dynasty

gayunman, mensahe sa payong ang agad nakita
ngayon, nanalasang Odette ay nararamdaman pa
ng mga tao't maraming lugar na sinalanta
anong tindi bagamat di sintindi ng Yolanda

mensahe yaon nang buhay ay di basta mapatid
upang tao'y di masadlak sa kumunoy na hatid
mahalagang mensaheng marapat nating mabatid
upang sa pusikit na gabi'y di tayo mabulid

- gregoriovbituinjr.
12.31.2021

* litratong kuha ng makatang gala sa rali noong 12.10.2021, Pandaigdigang Araw ng Karapatang Pantao
* nakatatak sa payong ay "Climate Justice Now" na nilagdaan ng APMDD (Asian People's Movement on Debt and Development)

Miyerkules, Disyembre 29, 2021

Panawagan

PANAWAGAN

napadaan lang ako noon sa U.P. Diliman
nang makita yaong nakasulat na panawagan
"Contractual, Gawing Regular", aba'y marapat naman
lalo na't islogang makatao't makatarungan

panawagan nilang ito'y sadyang napapanahon
anuman ang kanilang unyon o organisasyon
kabaong sa manggagawa ang kontraktwalisasyon
kapitalistang pandaraya ang iskemang iyon

kaya nag-selfie ako sa islogang nakasulat
bilang pakikiisa sa manggagawa, sa lahat
ng nakikibaka, lalo sa mga nagsasalat
sa mga obrero'y taas-noong pasasalamat

O, mga manggagawang kontraktwal, magkapitbisig
manggagawang regular ay kakampi ninyo't kabig 
kayong iisang uri'y magturingang magkapatid
iskemang kontraktwalisasyon nga'y dapat mapatid

- gregoriovbituinjr.
12.29.2021

Sabado, Nobyembre 20, 2021

Kapit

KAPIT

kapitbisig, kapitpuso, kapitdiwa, kapit lang
sa pagkilos para sa bayan ay huwag magkulang
kapamilya, kapatid, kauri'y ipagsanggalang
sa mga kapit tuko sa pwesto'y huwag palinlang

maraming kapit sa patalim upang makaraos
upang sa gatas ng sintang anak ay may panggastos
upang kahirapan ay bakasakaling matapos
umaasang di na sila mabuhay nang hikahos

ang kapitalismo'y sistemang mapagsamantala
sa tao't sa kalikasan, baguhin ang sistema
pinopondohan ang mapanira sa mundo't klima
tulad ng plastik, fossil fuel, coal plants, at kapara

kumapit sa wasto, iwaksi ang anumang mali
kumapit sa pag-asa, prinsipyong tangan at mithi
kapit lang, mga kapuso, kapatid, at kauri
magkapitbisig tayo't itaboy ang mga imbi

sa tagdan ng hagdanan ay maaaring kumapit
kung ayaw mahulog, matumba, o kaya'y mabingit
basta kumapit sa pag-asa, huwag palalait
sa sinuman, mahalaga pag-asa'y laging bitbit

kapit lang, huwag patangay sa problemang nariyan
kundi asahang iyan ay mareresolba naman
kongkretong pagsusuri sa kongkretong kalagayan
at maaapuhap din ang ganap na kalutasan

- gregoriovbituinjr.
11.20.2021

Lunes, Nobyembre 8, 2021

Climate Justice Now!

CLIMATE JUSTICE NOW!

sa pangwalong anibersaryo ng bagyong Yolanda
sa panawagang Climate Justice ay nakikiisa
lalo't COP26 sa Glasgow ay nagaganap pa
kayraming delegadong tinatalakay ang klima

bakit nakiisa ako sa gayong panawagan
isa ako sa nakapunta noon sa Tacloban
nang sumamang magbigay ng relief goods ang samahan
sa mga nasalanta ng Yolanda't namatayan

at isang taon matapos iyon, ako'y nagpasya
sa mahabang lakaran, ang Climate Walk, ay sumama
tutungo kami sa Tacloban mula sa Luneta
naglakad mula Oktubre Dos, at lakad talaga

ilang lalawigan at bayan-bayan ang tinawid
upang mensaheng Climate Justice ay aming ihatid
bakit klima'y nagkaganyan, anong dapat mabatid
anong magagawa ng mga gobyerno't kapatid

nakapaang nilakad ang tulay ng San Juanico
at nakarating sa mismong unang anibersaryo
ng bagyong Yolanda sa Tacloban, Nobyembre Otso
kita'y barko sa lupa't puntod ng mga yumao

makalipas ang isang taon ay naglakad naman
sa ibang bansa, kasama'y naglakad sa Tacloban
ang Pransya'y narating at naglakad sa kalamigan
at pagpasa ng Paris Agreement ay nasaksihan

sa mga nakasama, taospusong pasalamat
sa bawat paglalakbay na tunay na mapagmulat
kaya sa isyu ng klima'y sinusulat ang dapat
tuloy sa hangaring Climate Justice para sa lahat

kaya kumikilos pa ako sa usaping klima
bilang isang manunulat, makatâ, aktibista
panawagang "Climate Justice Now!" ay sinisigaw pa
nang dinggin at kumilos ang mga gobyerno't masa

- gregoriovbituinjr.
11.08.2021

litrato kuha sa Luneta, Oktubre 2, 2014, tangan ng makatâ ang pulang banner

Linggo, Nobyembre 7, 2021

Kartilya

KARTILYA

dinaraos tuwing ikapito ng bawat buwan,
ikapito ng gabi, pulong na makasaysayan
doon binabasa ang Kartilya ng Katipunan
sa isang seremonyang talaga namang dibdiban

tulad ng petsa ngayon, ikapito ng Nobyembre
na dinaraos kahit nasa malayo man kami
sumabay man sa Dakilang Rebolusyong Oktubre 
ikasandaang apat na anibersaryo nire

maraming salamat sa pangkat ng Kamalaysayan
o Kaisahan sa Kamalayan sa Kasaysayan
na tuwing sumasapit ang ikapito ng buwan
ay sinasariwa ang Kartilya ng Katipunan

ito'y Kartilyang patnubay sa pagpapakatao
pawang inaaral bago maging Katipunero
sinulat, pinagtibay, pinalaganap sa tao
nina Gat Andres Bonifacio't Emilio Jacinto

higit dalawang dekada ko nang sinasabuhay
ang Kartilyang itong sadyang isinapusong tunay
nakikibaka, maralita't obrero'y karamay
halina't itaguyod sa madla ang gintong gabay

- gregoriovbituinjr.
11.07.2021

Sahod

SAHOD

isinusulat kong pataludtod
ang nakakaawa nilang sahod
parang hinihintay sa alulod
patak ng kanilang paglilingkod

pag paksa'y ganyang nakakaluhâ
pagtula'y di na nakakatuwâ
ngunit may tungkulin ang makatâ
na masa'y ipagtanggol sa tulâ

kahit makata'y di mapalagay
bawat isyu'y unawaing tunay
kalutasang dapat matalakay
sahod at lakas-paggawa'y pantay

paano ang dapat nilang gawin
upang mga ito'y pagpantayin
pagkat iyon ang dapat tanggapin
nilang mga sahurang alipin

dapat ay makatarungang sahod
para sa obrerong naglilingkod
makatarungan, pantay na sahod
upang di na sila manikluhod

sa produktong kanilang nalikha
may kapantay na lakas-paggawa
subalit di mabayarang tama
bigay lang ay sahod na kaybaba

negosyo raw kasi ay babagsak
kahit sila'y tumubo ng limpak
obrero'y gumapang man sa lusak
di ibibigay ang sweldong tumpak

anang isang namimilosopo
subukan mo kayang magnegosyo
upang ang ganito'y malaman mo
bakit dapat baratin ang sweldo

at di dapat bayaran ng tama
iyang kanilang lakas-paggawa
baka malaking kita'y mawala
kung ibibigay sa manggagawa

ganyan pag nabisto ang mahika
nitong sistemang kapitalista
kaya manggagawa, magkaisa
baguhin ang bulok na sistema

- gregoriovbituinjr.
11.07.2021
(Kinatha kasabay ng ika-104 anibersaryo ng Dakilang Rebolusyong Oktubre)

Biyernes, Nobyembre 5, 2021

Bayani

BAYANI

patay na ang samahan ngunit walang kamatayan
nariyang sinasambit ang samahang Katipunan
at mga nagawa sa kapwa't buong kapuluan
upang lumaya ang bayan sa pangil ng dayuhan

sa mga aping kababayan ay nagmalasakit
sa pagkilos tungo sa paglaya'y nagpakasakit
dangal ng mga ninuno sa balikat ay bitbit
diwa ng Kartilya sa buhay nila'y nakakabit

sila'y totoong bayani nitong Lupang Hinirang
na dapat dakilain dahil tayo'y nakinabang
kaya mga aral nila'y inaral kong matimbang
sinasabuhay ang Kartilyang kanilang nilinang

gagawin ko ang marapat, di man maging bayani
upang sa kapwa'y makatulong, wala mang sinabi
madama ng loob na may naibahaging buti
sa kapwa, sa bayan, sa uri, sa mundo'y nagsilbi

- gregoriovbituinjr.
11.06.2021

Taumbayan ang bida

TAUMBAYAN ANG BIDA

tinatangka kong magsulat ng kwento at nobela
kung saan nais kong banghay ay akdang walang bida
walang iisang taong ang lahat na'y nasa kanya
kumbaga walang Prince Charming sa tulog na prinsesa

saksi ako sa papel ng madla sa kasaysayan
nakita ko'y mahalagang papel ng taumbayan
na siyang umugit sa kasaysayan nitong bayan
tulad ng Unang Edsang akin noong nasaksihan

bida ang taumbayan, silang totoong bayani
kung wala sila, wala iyang Ramos at Enrile
bayan ang bayani, ang nagpakasakit, nagsilbi
bayani ang bayan, patotoo ko't ako'y saksi

kaya sa pagsulat ko ng kwento o nobela man
walang iisang bida, walang Batman o Superman
walang iisang tagapagligtas ng sambayanan
kundi ang sama-samang pagkilos ng taumbayan

huwag nang asahang may bathala o manunubos
kundi ay pagsikapan ang sama-samang pagkilos
palitan ang sistemang sanhi ng paghihikahos
ganito ang kwento't nobelang nais kong matapos

- gregoriovbituinjr.
11.05.2021

Huwebes, Nobyembre 4, 2021

Di man matularan

DI MAN MATULARAN

di ko man matularan ang mga obra maestra
nina Balagtas, Amado Hernandez, Abadilla,
Huseng Batute, Francisco Collantes, Rio Alma,
Huseng Sisiw, Benigno Ramos, at Eman Lacaba,
ay patuloy kong tutulain ang buhay ng masa

naging akin ngang inspirasyon ang kanilang tula
upang makalikha rin ng mga tula sa madla
inilalarawan ang buhay ng anak-dalita
pakikibaka't prinsipyo ng uring manggagawa
habang tinutuligsa ang mga trapo't kuhila

lalo't layon at tungkulin ng makata'y manggising
ng mga nagbubulag-bulagan, manhid at himbing
ng mga walang pakialam, ng trapo't balimbing
ng mga walang pakiramdam, mga tuso't praning
ng humahalakhak sa gabi ng tokhang at lagim

patuloy lamang sa pagkatha ang abang makatâ
habang isyu ng masa'y batid, saliksik ang paksâ
habang nagpapaliwanag hinggil sa klima't bahâ
lagi pang kasangga ng pesante, obrero't dukhâ
at kasamang umugit ng kasaysayan ng bansâ

- gregoriovbituinjr.
11.04.2021

Lunes, Nobyembre 1, 2021

Pagkatao

PAGKATAO

payo sa akin nga'y huwag laging nakatunganga
sa kawalan kahit isang masipag na makata
makihalubilo pa rin sa mga maralita
at makipagkapitbisig pa rin sa manggagawa

dapat nang asikasuhan ang anumang naiwang
tungkulin at gawaing sa balikat nakaatang
di dapat kalimutang isang tibak na Spartan
at organisador ng makauring tunggalian

magpalakas ng katawan, muling magbalik-aral
upang sa sagupaan ay di agad matigagal
lalo't buhay ay dedikado sa pagiging kawal
ng kilusang paggawa, kaya huwag hinihingal

di dapat mawala ang ugnay sa sariling uri
bilang proletaryadong may adhikain at mithi
bilang makata'y isulat bawat isyu't tunggali
hanggang mithing lipunang makatao'y ipagwagi

- gregoriovbituinjr.
11.01.2021

Huwebes, Oktubre 28, 2021

Sanlakas 28

PAGPUPUGAY SA IKA-28 ANIBERSARYO NG SANLAKAS

aking nakita'y lubusang pagsisilbi sa masa
mapanuri, palaban, talagang nakikibaka
silang Sandigan ng Kalayaan at Demokrasya
ng Sambayanan, saksi ako sa nagawa nila

isinilang sa gitna ng matinding debatehan
tumindig sa tama, iwinasto ang kamalian
wala sa dulo ng baril, di sa digmaang bayan
maitatayo ang mithing makataong lipunan

sinusuring mabuti ang sumusulpot na isyu
binabaka ang mali't kapalpakan ng gobyerno
naghahain pa ng kahilingang pabor sa tao
naghahapag ng solusyong dapat dingging totoo

patuloy sa pag-oorganisa ng aping madla
nakikipagkapitbisig sa uring manggagawa
nakikibakang tunay kasama ng maralita
naglilingkod sa kapwa, nasa puso ang adhika

at sa ikadalawampu't walong anibersaryo
ng Sanlakas, taospusong pagbati't pagsaludo
bahagi na kayo ng paglaki ko't pagtanda ko
kaya narito akong nagpupugay ng totoo

- gregoriovbituinjr.
10.29.2021

Lunes, Oktubre 25, 2021

Pagkakaisa

PAGKAKAISA

may agad akong nagunita nang mabasa iyon
kasabihang sa buhay ay may prinsipyadong layon
mula sa Etiyopya, animo'y tula at bugtong
ang: "When "When spider webs unite, they can tie up a lion."

na maikukumpara sa nabasa ko ring taos
ito'y: "Workers of the world, unite! You have nothing to lose
but your chain," kung manggagawa nga'y magkaisang lubos
puputlin nila ang kadena ng pagkabusabos

kung magkapitbisig tulad ng sapot ng gagamba
magagapos nila ang leyong mapagsamantala
at sa pang-aapi sa masa'y di na makadamba
tulad ng pagtapos sa paghahari ng burgesya

dahil Tao'y tao, ating kapwa, may karapatan
tulad ng mga manggagawang aliping sahuran
kung walang manggagawa, wala tayong kaunlaran
kanilang mga kamay ang nagbuo ng lipunan

sapot ng gagamba'y ihanda nating buong giting
upang igapos ang leyong dahilan ng ligalig
manggagawa, magkaisa, mensahe'y iparating
upang bulok na sistema'y palitan na't malupig

- gregoriovbituinjr.
10.25.2021
#LaborPowersa2022
#ManggagawaNamansa2022

ang litrato ay screenshot mula sa yutyub

Biyernes, Oktubre 22, 2021

Ayoko

AYOKO

ayokong magtila nalaglag na mumo sa pinggan
na imbes kainin mo'y pakain na lang sa langgam
o patuka sa manok, o ng mga sisiw pa lang
ayokong maging mumo, tiyan ay di nakinabang

ayoko sa isang buhay na walang katuturan
na hanap sa akin ay manahimik sa tahanan
na dinistrungka na ang iwi kong puso't isipan
na pulos kain, tulog, ligo, nasa palikuran

ayoko sa paraisong pawang kapayapaan
di pa ako patay upang pumayapang tuluyan
buti pa sa putikan at impyernong kalunsuran
dahil may katuturan ka sa ipinaglalaban

ayokong mapag-iwanan lamang ng kasaysayan
na buhay ka nga sapagkat humihinga ka lamang
buti pa ang tae ng kalabaw na nadaanan
na magagamit mo pang pataba sa kabukiran

ayokong ako'y di ako, nasa ibang katawan
tunay na ako'y wala, nasa ibang katauhan
ang hanap nila sa akin ay ibang tao naman
nais ko ang tunay na ako, na dapat balikan

- gregoriovbituinjr.
10.23.2021

Martes, Oktubre 19, 2021

Manggagawa, Pangulo ng bansa

MANGGAGAWA, PANGULO NG BANSA

isang bus driver si Pangulong Nicolas Maduro
ng bansang Venezuela, tunay na lider-obrero
guro sa primarya ang sa Peru'y kumandidato
at nanalo, siya si Pangulong Pedro Castillo

obrero sa pabrikang metal, lider-unyonista
yaong pangulo ng Brazil na si Lula da Silva
manggagawa rin ang naging Pangulo ng Bolivia
na si Evo Morales, nakatatlong termino na

ipinanalo ng kanilang mamamayang dukha
at ng kapwa nila mahihirap na manggagawa
di trapo, di elitista ang namuno sa bansa
di mayayamang bobotante ang turing sa madla

totoong lider ang nais ng mga mamamayan
na talagang maglilingkod sa madla't buong bayan
sa atin, manggagawa'y tumakbo sa panguluhan
sa katauhan naman ni Ka Leody de Guzman

bayan ay sawa na sa dinastiya't mga trapo
na nanggaling sa iisang pamilya't apelyido
huwag na sa trapong yaong dukha'y laging dehado 
manggagawa naman ang iboto nating pangulo

- gregoriovbituinjr.
10.19.2021

Mga pinaghalawan:
https://www.nbcnews.com/storyline/venezuela-crisis/nicolas-maduro-path-bus-driver-venezuelan-president-n788121
https://www.bbc.com/news/world-latin-america-57941309
https://en.wikipedia.org/wiki/Evo_Morales
https://edition.cnn.com/2016/03/17/world/lula-da-silva-profile/index.html
https://www.youtube.com/watch?v=QSehQ5sbxBs

Lunes, Oktubre 18, 2021

Salin ng tula kay Che


SALIN NG TULA KAY CHE

Salin ng isang tula mula sa fb page ng End the Blockade of Cuba:
"Alam na alam kong babalik ka
Na uuwi ka mula sa kung saan
Dahil hindi napapatay ng kirot ang mga pangarap
Dahil walang hanggan ang pagmamahal at
Ang mga nagmamahal sa iyo'y di ka nalilimutan" (malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr., 10.19.2021)

Noong Oktubre 17, 1997. Ang mortal na labi ni Che Guevara at ng kanyang mga kasama ay inilibing sa Santa Clara. Matapos ang huling pagpupugay parangal, na pinangunahan ng kanyang pangalawa sa Pagsalakay, na si Ramiro Valdés Menéndez, ang Kumander ng Rebolusyon, na pinagkatiwalaan ng misyon na hanapin ang labi ng mga napaslang na gerilya at ibalik sila sa kanilang bayan, kung saan iniwan ni Che patungo sa Plaza de la Revolución na nagdadala ng kanyang pangalan.

Doon, hinihintay siya ni Punong Kumandante Fidel Castro, na tiyak na itatalaga ni Che ang huling pagninilay sa kanya, tulad ng ipinangako niya sa kanyang sulat ng pamamaalam.

Martes, Oktubre 12, 2021

Labor Power sa 2022

LABOR POWER SA 2022

kung sawang-sawa ka na sa political dynasties
na laging naluluklok habang masa'y nagtitiis
sa hirap at pagsasamantala ng mga burgis
may pag-asa pa, sa MANGGAGAWA tayo'y magbigkis

kung sawang-sawa ka nang mamayagpag muli'y trapo
naluluklok ay pamilyang iisang apelyido
anong napala sa tradisyunal na pulitiko?
nganga ang bayan, nais ba nating laging ganito?

laging elitista't mayayaman ang naluluklok
pati artistang sumayaw lang, nalagay sa tuktok
tingin nila sa masa'y tagaboto't tagaluklok
dapat nang mapatid ang ganitong sistemang bulok

panahon nang ikampanya natin ang manggagawa
at iluklok natin ang kandidato ng paggawa
silang dahilan upang umunlad ang mga bansa
walang pag-unlad sa buong mundo kung sila'y wala

kung walang manggagawa, walang tulay at lansangan
sa Makati ay walang gusaling nagtataasan 
walang gusali ang Kongreso, Senado, Simbahan
walang nakatayong White House, Kremlin o Malakanyang

nilikha ng manggagawa ang mga ekonomya
umikot ang dolyar, ang piso, ang maraming kwarta
sila ang gumagawa kaya bansa'y kumikita
manggagawa ang nagpapaikot ng mundo, di ba?

kaya panahon namang manggagawa ang iluklok
at ang mga political dynasties ay ilugmok
lider-manggagawa ang ating ilagay sa tuktok
upang tuluyang mapalitan ang sistemang bulok

isang sistemang nagdulot ng pagsasamantala
ng tao sa tao kaya maraming aping masa
panahong nang ilugmok ang elitista't burgesya
na nagpanatili lang ng dusa't hirap sa masa

si Ka Leody de Guzman ang ating kandidato
sa susunod na halalan, tumatakbong pangulo
batikang labor leader, mapangahas, matalino
kasangga ng manggagawa't ng karaniwang tao

si AttyLuke Espiritu sa senado naman
na maraming unyon ang pinanalo't tinulungan
silang dalawa ang kandidatong maaasahan
sigaw ng manggagawa'y dinggin: MANGGAGAWA NAMAN!

- gregoriovbituinjr.
10.11.2021

Linggo, Oktubre 10, 2021

Kwento sa taksi

KWENTO SA TAKSI

kwento ng kapwa manggagawa sa puso ko'y tagos
tanong sa taxi driver, sinong ibobotong lubos
sagot sa kanya, sa lesser evil, baka walang loss
kaysa di kilala, sa hirap di tayo matubos

ilang eleksyon nang pinili mo ay lesser evil?
may napala ba ang bayan sa mga lesser evil?
wala, di ba? bakit iboboto'y demonyo't sutil
huwag bumoto sa mga demonyo't baka taksil

may tumatakbong manggagawa sa pagka-pangulo
si Ka Leody de Guzman, isang lider-obrero
sagot niya, di naman kilala ang tumatakbo
maging praktikal tayo, hindi siya mananalo

ilang beses ka nang naging praktikal sa halalan
kahit alam mong demonyo'y pagkakatiwalaan
sa pagka-pwesto ba nila'y may napala ang bayan?
sagot niya, wala kasing ibang maaasahan

ngayong halalan, may nagbukas na bagong pag-asa
ang katulad mong manggagawa ay tumatakbo na
kung mga manggagawang tulad mo'y magkakaisa
lider-obrero ang pangulo sa bagong umaga

- gregoriovbituinjr.
10.10.2021

maraming salamat kay kasamang Larry sa kwentong ito
maraming maraming salamat din po sa litrato mula sa pesbuk

Sabado, Oktubre 9, 2021

Pamumuno

PAMUMUNO

pag binigyan ka ng pambihirang pagkakataon
ng kasaysayan upang mamuno, kunin mo yaon
huwag mong tanggihan pagkat para sa iyo iyon
kusa mong tanggapin ang sa kakayahan mo'y hamon

sayang ang mga pagkakataong pinalalampas
di naman mula kay Eba ang bigay na mansanas
o kaya'y ang binantayan ni Juan na bayabas
huwag kang mahiya, kaya mong mamuno ng patas

iyan ang tangan kong prinsipyo't ipinapayo ko
pambihirang pagkakataon ba'y tatanggihan mo?
huwag mong hayaang liparin lang ng hangin ito
tanggapin ang pagkakataong dumapo sa iyo

lalo't mamumuno't magsisilbing tapat sa bayan
di tumulad sa ibang nagpapalaki ng tiyan
kain, tulog, at pulos bisyo lamang sa katawan
pamumuno naman ay iyo ring matututunan

mag-aral ka, at ilibot sa paligid ang mata
lipuna'y suriin, makisalamuha sa masa
kung may pagkakataong mamuno, tanggapin mo na
tanging payo'y maging patas at makatarungan ka

- gregoriovbituinjr.
10.09.2021

Miyerkules, Oktubre 6, 2021

Tikas

TIKAS

tikas ko'y nawala bilang aktibistang Spartan
nang ma-covid, katawang bakal pala'y tinatablan
mukhang di na nagamit ang bawat kong natutunan
bilang mabisang tibak sa anumang sagupaan

nawala sa oryentasyon nang sakit na'y dumapo
saan ako nagkamali't sinapit ko'y siphayo
dati'y nang-iinis lang ng mga trapong hunyango
habang sa kapwa maralita'y doon nakahalo

tila lumambot na ang kamaong may katigasan
nawala na ang tikas, animo'y di na Spartan
dama'y di na kawal ng mapagpalayang kilusan
pakiramdam na'y basahan sa isang basurahan

pasensya na po, ganito ang epekto ng covid
pag-ingatan n'yo rin ang katawan, mga kapatid
at huwag hayaang ang kalusugan ay mabulid
sa salot na covid na laksang buhay na'y pinatid

habang nagpapagaling, patuloy na nagrerebyu
kung makabalik kaya'y tanggapin pa ang tulad ko
habang inuunawa yaong samutsaring isyu
di lang itutula, kundi kikilos na totoo

- gregoriovbituinjr.
10.07.2021

Martes, Oktubre 5, 2021

Maligayang Araw ng mga Guro

MALIGAYANG ARAW NG MGA GURO

sa lahat po ng guro, taasnoong pagpupugay
sa paglaki namin, guro'y sandigan at patnubay
bukod sa aming magulang ay guro ang nagpanday
ng isip at asal ng estudyante, naging gabay

ang mahal kong ina ang talagang una kong guro
ang aking ama naman ay kayrami ring tinuro
upang kaming mga anak ay sadyang mapanuto
silang nagturo't gumabay ng may buong pagsuyo

salamat sa guro ng kinder at elementarya
tunay kayong sa aming puso't diwa'y mahalaga
di lang itinuro'y wika, agham, matematika
kundi good manners and right conduct, wastong disiplina

sa mga guro ko ng hayskul, nagpupugay ako
di rin malimot ang mga guro sa kolehiyo
sa lahat ng aming naging guro, mabuhay kayo!
sa lahat ng guro, kami'y taasnoong saludo!

- gregoriovbituinjr.
10.05.2021

litratong kuha ng makata noong 2016

Lunes, Oktubre 4, 2021

Kung bobo...'to

KUNG BOBO...'TO

may mga mahilig gumamit ng pwersa
pagkat tingin, makapangyarihan sila
na ang katwiran ay katwiran ng pera
tauhan ay susubuan lang ng kwarta
ganyan katindi ang kanilang sistema

tulad din ng trapo kapag may halalan
tumakbo dahil mayroong kayamanan
masang gutom ay kanilang babayaran
iboto lang sila sa kapangyarihan
pobre'y papayag na lang sa limangdaan

bobo ba kung tinanggap nila ang pera
at inihalal ang nagbigay ng kwarta
ah, basta may bigas para sa pamilya!
kung boboto, ihalal ma'y walang pera
subalit iyon ang nais ng konsensya!

ano ba ang limang daang pisong iyon
kung sa isang araw, sila'y nakaahon
kaysa nga naman sa utang ay mabaon
muli mang makawawa ng tatlong taon
pinagpalit ma'y kinabukasan doon

maging matalino sana sa pagboto
subalit anong klase ang iboboto?
katanungang dapat saguting totoo
bansa ba'y patakbuhing parang negosyo?
o pagsisilbihang totoo ang tao?

subukang iboto yaong maglulupa
kauri ng magsasaka't manggagawa
di basta sikat na artista't kuhila
kundi prinsipyo'y panig sa kapwa't dukha
sadyang tunay na magsisilbi sa madla

- gregoriovbituinjr.
10.04.2021

litrato mula sa google

Huwebes, Setyembre 23, 2021

Kwadernong itim

KWADERNONG ITIM

di ko tanda kanino galing ang kwadernong itim
na binigay marahil sa akin ng gurong lihim
nakakatakot ba sakaling lamunin ng dilim?
may kapayapaan nga ba sa baligtad na talim?

Kampilan ni Lapulapu'y matalas at kaiba
Excalibur ni Arturo'y matalim ding espada
Katana'y baligtad ang talim ni Kenshin Himura
upang pumayapa ang mundo sa panahon nila

di mawawala ang dilim na muling bumabalik
tulad din ng tanghaling ang araw ay tumitirik
tulad ng saknong na may talinghagang natititik
tulad sa katahimikang minsan dapat umimik

kung kulay ng kwaderno ko'y itim, eh, ano naman
kung sinusulat ko rito'y mithing kapayapaan
habang nagpapagaling, pinapanday kong mataman
ang tugma't sukat, ang puso, diwa't pangangatawan

upang sa muling pakikihamok ay maging handa
upang muling hasain ang sandata ng makata
upang maging katuwang ng manggagawa't dalita
tungo sa lipunang magpakatao ang salita

- gregoriovbituinjr.
09.23.2021

Miyerkules, Setyembre 1, 2021

Si Jose Mari Chan at ang mga natanggal na obrero

SI JOSE MARI CHAN AT ANG MGA NATANGGAL NA OBRERO

'ber months na, maririnig na naman natin ang mga
awiting pamasko datapwat Pasko'y malayo pa
wala pang Undas, pauso na ng kapitalista
nang pamaskong regalo'y maihanda't mabili na

habang umeere ang tinig ni Jose Mari Chan
may isang paalala lamang si kasamang Emman
isang union buster at sa manggagawa'y kalaban
si Jose Mari Chan, masakit na katotohanan

sa Hotel Enterprises of the Philippines, pangulo
ang Hyatt Regency Manila'y pag-aari nito
babayarang service charge na one point three milyong piso
ay kanya pang ipinagkait sa mga obrero

dulot nito'y illegal mass lay-off ng manggagawa
higit dalawang daan silang trabaho'y nawala
sa kabila ng awit, may lihim palang nagawa
na sa mga obrero'y bagay na kasumpa-sumpa

at salamat, Ka Emman, sa pagbubulgar mong ito
di mo kasalanan, tapat ka lang sa tungkulin mo
habang umaawit si Chan, tandaan natin ito
dahil sa kanya'y kayraming nawalan ng trabaho

- gregoriovbituinjr.
09.02.2021

* litrato mula sa post sa fb ni Emman Hizon na nakilala ko noong siya'y nasa Freedom from Debt Coalition (FDC) pa

Martes, Agosto 31, 2021

Pabahay

PABAHAY

kayraming nakatenggang tahanan
habang kayraming walang tirahan
bakit ba ganyan? anong dahilan?
karapatan ba'y pinabayaan?

mga tanong ng dukha'y ganito:
kung pabahay ay karapatan mo, 
karapatan ko't ng bawat tao
ay bakit ito ninenegosyo?

kayraming bahay ang nakatengga
upang pagtubuan at ibenta
sa mga nagtatrabahong masa
di sa walang bahay, walang pera

kung ganyan pala, sistema'y bulok
dahil mga dukha'y di kalahok
negosyo'y tuso, tubo ang tarok
karapatan na ang inuuk-ok

masdan ang mga dukha sa atin
pera'y di sapat kung iisipin
kung magkapera, una'y pagkain
nang pamilya nila'y di gutumin

karapatan natin sa pabahay
ay naukit na sa U.D.H.R.
pati na sa I.C.E.S.C.R.
pagkat bahay ay buhay at dangal

karapatang balot ng prinsipyo't
tinataguyod nating totoo
ika nga: "Pabahay ay serbisyo!"
dagdag pa: "Huwag gawing negosyo!"

patuloy na ipaglaban natin
ang karapatang dapat angkinin
makataong pabahay ay kamtin
dignidad itong dapat kilanlin

- gregoriovbituinjr.
08.31.2021

- litratong kuha ng makatang gala sa tapat ng opisina ng paggawa
* U.D.H.R. - Universal Declaration of Human Rights
* I.C.E.S.C.R. - International Covenant on Economic, Social, and Cultural Rights

Lunes, Agosto 30, 2021

Nawa'y makita pa sila


NAWA'Y MAKITA PA SILA
(August 30 is International Day of Disappeared)

kanina sa webinar ng FIND ay dumalo ako
dahil daigdigang araw ng desaparesido
ngayon, kaya pinakinggan ko ang naritong isyu
nakinig ng pananalita sa usaping ito

makabagbag-damdamin ang bidyong ipinalabas
tungkol sa masayang pamilya subalit dinahas
nang kuya'y dinukot, winala ng kung sinong hudas
pangyayaring ang kawalang hustisya'y mababakas

ako'y nakikiisa sa paglaban nilang tunay
habang akin ding nadarama ang sakit at lumbay
ako'y kaisa upang makita ang mga bangkay
ng mga desaparesidong dinukot, pinatay

kaya naging adhika ko nang kumatha ng tula
sa usaping desaparesido o iwinala
ilang taon na ring commitment na ito'y ginawa
bilang bahagi ng pagsisilbing tapat sa madla

Agosto Trenta, International Day of Disappeared
at Araw din ng mga Bayani, ito'y di lingid
taunang gunitang araw na sa puso'y naukit
sa paghanap ng mahal sa buhay, mga kapatid

seryoso akong nakinig sa mga inilahad
sadyang dama kong krimeng ginawa sa buto'y sagad
sana, bangkay ng mga iwinala'y mailantad
pagpupugay sa mga kasama sa FIND at AFAD

- gregoriovbituinjr.
08.30.2021

* litrato mula sa dinaluhang webinar hinggil sa mga desaparesido
FIND - Families of Victims of Involuntary Disappearance
AFAD - Asian Federation Against Involuntary Disappearances

Biyernes, Agosto 27, 2021

Diwang mapagpalaya

DIWANG MAPAGPALAYA

simpleng pamumuhay at puspusang pakikibaka
ang isinasabuhay ng tulad kong aktibista
patuloy na kumikilos at nag-oorganisa
tungo sa pagtatayo ng lipunang ninanasa

binabasa ang akda't kasaysayan ng paggawa
upang tuluyang tagpasin ang gintong tanikala
tungo sa adhikang pagbabagong mapagpalaya
tungo sa lipunang ang bawat isa'y maginhawa

tungo sa asam na lipunang walang mga uri
lipunang hindi hinahati, walang naghahari
ugat ng kahirapan ay pribadong pag-aari
nitong kasangkapan sa produksyon, dapat mapawi

lipunang bibigkis sa matinding pagkakaisa
ng sangkatauhan laban sa pagsasamantala
lipunang nakatindig sa panlipunang hustisya
at karapatang pantao, na pantay bawat isa

tara't magbasa ng mga mapagpalayang akda
tungo sa pagkakaisa ng uring manggagawa
upang lipunang hangad nila'y maitayong sadya
at lahat ay makinabang sa bunga ng paggawa

- gregoriovbituinjr.
08.28.2021

Panawagan ng maralita

PANAWAGAN NG MARALITA

tingni ang tarpolin nila't kaytinding panawagan
na talagang ikaw mismo'y mapapaisip naman
krisis daw sa pagkain, trabaho at kabuhayan
ay marapat daw lutasin para sa mamamayan

ipaglaban din ang karapatan sa makatao
at abot kayang pabahay, panawagang totoo
pahayag nilang ito'y tumitimo sa puso ko
na di sila dapat maapi sa panahong ito

kahilingan nila'y dapat lang ipaglabang tunay
lalo't panawagan nila'y di kusang ibibigay
tanging sama-samang pagkilos ang kanilang taglay
upang kamtin ang adhikang di basta nahihintay

magpatuloy kayo, maralita, sa inyong misyon
sabihin ang inyong hangad kung may pagkakataon
baka hiling n'yo'y ibigay agad pag nagkataon
tara't magbakasakali upang kamtin ang layon

- gregoriovbituinjr.
08.27.2021

* litratong kuha ng makatang gala noong SONA 2021

Hanág

HANÁG

isa na namang salita ang nakita ko ngayon
lalo't kayganda ng mensahe't kahulugan niyon
na "dignidad at karangalan sa isang posisyon"
kaygandang salita sa kasalukuyang panahon

ano ba ang dignidad sa mga may katungkulan
upang di sila magmalabis sa kapangyarihan
at maiwasan ang paggawa ng katiwalian
bakit ba karangalan ay di dapat madungisan

HANÁG ang isa nating sukatan ng pulitiko
at sa susunod na halalan ay kakandidato
di walanghiya, talagang magsisilbi sa tao
oo, HANÁG ay isang sukatan ng pagkatao

ay, siyang tunay, ganyan kahalaga ang dignidad
upang mga kawatan sa gobyerno'y di mamugad
kung sira ang HANÁG nila, sila'y dapat ilantad
upang sa pamahalaan sila'y di magbumabad.

- gregoriovbituinjr.
08.27.2021

hanág - [sinaunang Tagalog]: dignidad o karangalan sa isang posisyon, mula sa UP Diksiyonaryong Filipino, pahina 431
* pansining sa pagbigkas, ito'y mabilis pagkat may tuldik na pahilis sa ikalawang pantig, sa tapat ng titik a, na kaiba sa hánag na iba naman ang kahulugan

Miyerkules, Agosto 25, 2021

Ang kalabasa

ANG KALABASA

iyang kalabasa raw ay pampalinaw ng mata
bakasakaling nanlalabong mata'y makakita
pampalinaw din kaya ng budhi ang kalabasa
lilinaw din kaya ang paghahanap sa hustisya

kalabasa, anang iba, sa mata'y pampatalas
upang makita ang mga pandaraya't padulas
ng mga trapong ang ugali'y kapara ng hudas
dinaan na sa lakas, dinadaan pa sa dahas

aba'y pag ginulay ang kalabasa'y anong sarap
bakit ba ito'y naging simbolo ng mapagpanggap
kalabasa'y dala sa pagkilos ng mahihirap
sa rali't sagisag na pinuno'y sero, kaysaklap

bakaw sa kapangyarihan kaya sero, butata
kayrami pang napaslang sa hanay ng maralita
walang due process of law, rule of law ay balewala
gayong dapat may konsensyang naglilingkod sa madla

ay, kalabasa, ikaw nga ba ang tamang simbolo
ng mga trapong sero sa karapatang pantao
kalabasang lunti, dilawang kalabasa'y ano
kalabasa'y pampalinaw ng mata ang totoo

- gregoriovbituinjr.
08.25.2021

* litratong kuha ng makatang gala noong SONA 2021

Martes, Agosto 24, 2021

Paslit

PASLIT

bagamat hitik sa bunga ang puno ng kalumpit
na paborito namang pitasin ng mga paslit
subalit kung mahuhulog sa puno'y anong sakit
kahit kapwa batang nakakita'y napabunghalit

bagamat paslit dahil sa kamurahan ng gulang
bawat isa sa kanila'y may angking karapatan
karapatan nila ang mag-aral sa paaralan
subalit di ang magbungkal sa mga basurahan

sa murang edad ay karapatan nilang maglaro
mag-aral at maglaro silang may buong pagsuyo
tatanda agad kung nagtatrabahong buong puso
gayong bata pa, ang kabataan nila'y naglaho

kung ang bunga ng kalumpit ay madaling mapitas
yaong batang nagtratrabaho na'y malaking bigwas
sa kanyang pagkabatang di na niya nadadanas
bata pa'y nagtrabaho upang makabiling bigas

protektahan ang bata, pagkabata'y irespeto
huwag hayaang sa maagang gulang magtrabaho
ngunit kung dahil sa hirap, gagawin nila ito
karapatan nila bilang mga bata'y paano?

- gregoriovbituinjr.
08.24.2021

* mga litrato mula sa google

Lunes, Agosto 23, 2021

Itigil ang demolisyon

ITIGIL ANG DEMOLISYON

nginig na pag narinig ang salitang "demolisyon"
nakakakilabot pag nawalan ng bahay ngayon
ang demolisyon ay giyera, digmaan paglaon
sa maralita, demolisyon ay matinding hamon

sadyang nakakataranta sa aba nilang buhay
pagkat sa demolisyon, isang paa'y nasa hukay
kaya pinaghahandaan ang sagupaang tunay
upang tuluyang ipagtanggol ang kanilang bahay

ngunit daanin muna sa maayos na usapan
dapat makipag-negosasyon sa pamahalaan
upang di matuloy ang demolisyon at digmaan
sa pagitan ng maralita't maykapangyarihan

dahil lalaban bawat maralitang may dignidad
pagkakaisa sa pagkilos ang dapat matupad
sana'y di na humantong pa sa demolisyong hangad
ng nagpapagibang sa dahas ay walang katulad

"Itigil ang demolisyon!" sigaw ng maralita
"Ang tanging nais namin ay buhay na mapayapa!
Ayaw naming maghanda sa pakikipagsagupa! 
Subalit di kami aatras kung hangad n'yo'y digma!"

- gregoriovbituinjr.
08.22.2021

* litratong kuha ng makatang gala noong SONA 2021

Sabado, Agosto 21, 2021

Lipunang pangarap

LIPUNANG PANGARAP

isang sistemang parehas, lipunang manggagawa
ang pangarap naming itayo, kasama ng dukha
kami'y kumikilos tungo sa lipunang malaya
at walang kaapihan, lipunang mapagkalinga

kaya ngayon ay nakikibaka kaming totoo
upang itayo'y asam na lipunang makatao
na walang pagsasamantala ng tao sa tao
kalagayan ng tao sa mundo'y sosyalisado

ang kapitalistang sistema'y tuluyang palitan
nang mas abante't patas na sistema ng lipunan
anupaman ang tawag, kung sosyalismo man iyan
mahalaga'y pantay at parehas ang kalakaran

papalit sa uring kapitalista'y ang obrero
na siyang mamumuno sa lipunang makatao
walang maiiwan, pulubi man, sa pagbabago
lahat ay nakikipagkapwa't nagpapakatao

kung ugat ng kahirapa'y pribadong pag-aari
di na iyan dapat pang umiral ni manatili
pagsulpot ng iba't ibang uri'y dapat mapawi
pakikibaka mang ito'y pagbabakasakali

iyan ang pangarap ko't pangarap din ng marami
kaya sa pakikibaka'y nagpapatuloy kami
upang sa kahirapan, ang tao'y di na sakbibi
may paggalang sa dignidad, bawat isa'y kasali

- gregoriovbituinjr.
08.21.2021

Babasahin sa paggawa

BABASAHIN SA PAGGAWA

kung mababasa lang ang lathalaing paggawa
baka naghimagsik na ang nagtatrabahong madla
laban sa sistemang pinaiiral ng kuhila
o mga taksil na tubo lang ang inaadhika

samahan sa paggawa'y patuloy na umiiral
habang lipunang pangarap nila'y pinangangaral
mula sa primitibo komunal, alipin, pyudal
at paano palitan ang sistema ng kapital

mayroong hanggang reporma lang ang inaadhika
animo'y pinakikintab ang gintong tanikala
nais ng marami'y rebolusyon ng manggagawa
at itayo ang isang lipunang mapagkalinga

ang mga araling ito'y dapat nating basahin
mga babasahin itong dapat nating aralin
at kung kaya, bawat manggagawa'y pagkaisahin
patungo sa lipunang makatao'y pakilusin

- gregoriovbituinjr.
08.21.2021

* litratong kuha ng makatang gala mula sa mga nasaliksik na babasahin sa aklatan ng opisina ng paggawa

Biyernes, Agosto 20, 2021

Ang buwan ko'y Agosto

ANG BUWAN KO'Y AGOSTO

sinilang man akong Oktubre, buwan ko'y Agosto
pagkat Buwan ng Wika kaya ito'y pinili ko
di lang malapit sa puso't diwa ang paksang ito
kundi paksang tagos na tagos sa kalooban ko

ang buwan ng Agosto'y buwan din ng Kasaysayan
tinataguyod ko ang Kartilya ng Katipunan
aktibo ring kasapi ng grupong Kamalaysayan
o Kaisahan sa Kamalayan sa Kasaysayan

pagpapayabong ng wika'y tungkulin ng makata
kaya pag Agosto'y aktibo sa Buwan ng Wika
di man makadalo sa programa'y katha ng katha
nag-aambag ng katutubong salita sa tula

isinilang ang bansa nitong buwan ng Agosto
nang sedula'y pinunit ng mga Katipunero
hudyat ng pakikibaka ng karaniwang tao
upang kalayaan ng bayan ay kamting totoo

dalawang paksa, Buwan ng Wika at Kasaysayan
mahahalagang isyu sa tulad kong mamamayan
na kahit di Agosto'y sadya kong tinututukan
na bigyang halaga ang historya't wika ng bayan

sariling wika't kasaysayang tagos sa puso ko
bilang mangangatha ng tula, sanaysay at kwento
sa nakakakilala, ito ang masasabi ko:
ako man ay Pulang Oktubre, buwan ko'y Agosto

- gregoriovbituinjr.
08.21.2021

Huwebes, Agosto 19, 2021

Ang estado

ANG ESTADO

napaka-teyoretikal ng mga pag-usisa
ano ba ang estado o yaong pamamahala
ng isang teritoryo, rehiyon, o kaya'y bansa
o pangkat ng mga taong nabuhay ng malaya

anong kasaysayan ng Atlantis, ayon kay Plato
bakit nga ba ito ang ideyal niyang estado
si Engels naman, sinuri'y pag-aaring pribado
pati na pinagmulan ng pamilya't ng estado

ang isa pa'y ang Estado't Rebolusyon ni Lenin
hinggil sa estadong dapat pag-aralang taimtim
anong kakapal ang mga librong dapat basahin
nakakatuwa kung buod nito'y malaman natin

anong mga nangyari sa primitibo komunal
bakit nawala't lipunang alipin ang umiral
bakit panginoong maylupa'y naghari sa pyudal
paanong lipuna'y binago ng mangangalakal

bakit ang aring pribado'y ugat ng kahirapan
bakit laksa'y mahihirap, mayaman ay iilan
bakit may inaapi't pinagsasamantalahan
paano itatayo ang makataong lipunan

paano sumulpot ang mga uri sa estado
bakit may watawat, pulis, teritoryo't husgado
paano sumulpot ang diktadura't ang gobyerno
anong halaga ng pakikibaka ng obrero

mga inaral na ito'y ibahagi sa masa
lalo't inaasam nila'y karapata't hustisya
paano kamtin ang lipunang para sa kanila
kung saan pantay, parehas at patas bawat isa

- gregoriovbituinjr.
08.19.2021