Salamisim

SALAMISIM

nais kitang puntahan

sa yungib ng kawalan

bakit lagi ka riyan

sa putik at karimlan?

nais kitang makita

at kukumustahin ka

agila ka pa rin ba?

o isa ka nang maya?

madalas ka raw lugmok

at walang maisuksok?

ginhawa'y di maarok

sa trabahong pinasok?

kahapon ay kahapon

iba na ang panahon

kaisa ka sa layon

kaya kita'y magtulong

lalaban tayong sabay

sa mga tuso't sinsay

sa apoy maglalantay

ang kamao't palagay

pahalikin sa lupa

ang gahamang kuhila

at iligtas ang dukha

sa palamara't linta

- gregoriovbituinjr.

07.01.2023

Nilay sa unang araw ng Hulyo

NILAY SA UNANG ARAW NG HULYO

di ko pa batid noon ang landas kong tatahakin

kung ang maging inhinyero ba'y aking kakayanin

o maging sipnayanon kung aral ay pagbutihin

hanggang mapasok ako sa pahayagang pangkampus

at pagsusulat na ang kinahiligan kong lubos

mula sa numero'y sa titik na nakipagtuos

sa pahayagang pangkampus naman naimbitahan

upang maging tibak at pag-aralan ang lipunan

nagbago ang lahat nang lumabas ng pamantasan

hanggang maging aktibistang Spartan at namuhay

ng matatag habang prinsipyo'y tinanganang tunay

sa uri't sa bayan, ang iwing buhay na'y inalay

anong kahulugan ng buhay, saan patutungo

anong katuturan ng butil ng pawis at dugo

upang kamtin ang mga pangarap at di gumuho

marahil panahon ko'y di pa naman nagagahol

patuloy akong kakatha't masa'y ipagtatanggol

at gagampanan kong buong husay ang bawat tungkol

- gregoriovbituininjr.

07.01.2023

* sipnayan - math; sipnayanon - mathematician

Sa huling araw ng Hunyo

SA HULING ARAW NG HUNYO

katapusan na ng buwan ng Hunyo

aba'y kalahating taon na tayo

kulang pa ba ang sweldo ng obrero

ngayon ba'y kontraktwal pa rin ang uso

at mareregular pa kaya sila

kung dupang pa rin ang kapitalista

kongreso'y tadtad pa ba ng buwaya

trapo'y nang-uuto pa ba ng masa

uso pa rin ang kontraktwalisasyon

kapitalista'y sa ganyan nagumon

sa maralita'y panay ang ebiksyon

at nagpapatuloy ang demolisyon

mga bundat pa rin ang nasa tuktok

habang dalita'y lagi pa ring lugmok

sa kahirapang abot na sa rurok

ah, palitan na ang sistemang bulok

dapat walang pribadong ari't yaman

na dahilan ng laksang kahirapan

dapat walang mahirap o mayaman

dapat pantay ang lahat sa lipunan

dapat magkaisa ang manggagawa

bilang uri, kasama na ang dukha

dapat na sila'y magkaisang diwa

upang bagong mundo'y buuing sadya

- gregoriovbituinjr.

06.30.2023

Sa ika-10 anibersaryo ng aking tatô

SA IKA-10 ANIBERSARYO NG AKING TATÔ

"Always Somewhere" ang tanging nakasulat

na tatô sa kaliwa kong balikat

sandekada nang naukit sa balat

kasama sa pagkatha't pagmumulat

nagunita ko kung kailan iyon

Hunyo Bente Nuwebe'y petsa niyon

na kapara ang sukat ng balisong

ang tatô ko'y sampung taon na ngayon

mula sa pamagat ng isang kanta

na ang liriko'y kahali-halina

"I'll be back to love you again" ang isa

at "Always somewhere, miss you where I've been" pa

sa isang kasama ipinatatô

dinisenyo kong may ukit na puso

marahil tanda ng aking pagsuyo

"I'll be back" upang pagsinta'y mabuo

"Always somewhere", maraming napuntahan

may Climate Walk na mahabang lakaran

mula sa Luneta hanggang Tacloban

at Paris, Thailand, Tsina, Burma, Japan

naging laman din ng maraming rali

sa lansangan, bangketa, tabi-tabi

sa maraming isyu'y di mapakali

pagkat tibak na Spartan, ang sabi

bagamat malabo na kung tingnan mo

ay di ko buburahin ang tatô ko

kaakibat na nito'y pagkatao

dahil manlalakbay akong totoo

- gregoriovbituinjr.

06.29.2023

Isang kaso ng OSAEC

ISANG KASO NG OSAEC

isa pang kaso ng OSAEC ang napabalita

o Online Sexual Abuse and Exploitation of Children

sa sex video chat, ina'y ginamit ang mga bata

buti't ang nanay, ayon sa ulat, ay nahuli rin

upang magkapera lang, pinagsasamantalahan

ang mga anak, na katwiran, di naman nahipo

ang katawan ng anak kundi pinanood lamang

ganito ba'y tamang katwiran, nakasisiphayo

kayraming ikakaso sa nanay na siyang utak:

Anti-Online Abuse and Exploitation of Children Act,

ang Anti-Child Abuse Law, ang Cybercrime Prevention Act,

pati na Expanded Anti-Trafficking in Persons Act

dapat batid ng mamamayan ano ang OSAEC

ganitong krimen sa batas natin na'y natititik

parang halik ni Hudas ang sa anak binabalik

habang sa pera ng kostumer ay sabik na sabik

- gregoriovbituinjr.

06.22.2023

* mga ulat mula sa pahayagang Pang-Masa, Hunyo 22, 2023, p. 1-2, at Pilipino Star Ngayon, Hunyo 22, 2023, p. 1 at p. 8

Sa Araw ng Kalayaan

SA ARAW NG KALAYAAN

ang Araw ng Kalayaan sa atin ay pamana

ng mga ninunong kilala at hindi kilala,

ng mga bayaning dinarakila sa tuwina,

dahil laya ng bayan ay ipinaglaban nila

Araw ng Kalayaan, malaya nga ba ang bayan?

bakit dukha'y laksa-laksa? mayaman ay iilan

sa ngalan ng progreso'y sinira ang kalikasan

nagtayo nga ng tulay, bundok ay kinalbo naman

lumaya nga sa mga mananakop na banyaga

ngunit di sa burgesya't kapitalistang kuhila

di pa rin mabayarang tama ang lakas-paggawa

nayuyurakan pa rin ang karapatan ng dukha

may deklarasyon kaya may Araw ng Kalayaan

nariyan pa rin ang mapagsamantalang iilan

Liberty, Freedom, Independence pa ri'y ipaglaban!

hanggang kamtin ang asam na makataong lipunan!

- gregoriovbituinjr.

06.12.2023

Mag-ingat sa tibani at/o tibari

MAG-INGAT SA TIBANI AT/O TIBARI

kumpara sa halibyong o fake news ay anong tindi

ng panlilinlang na gawain ng mga tibani

at/o tibari na sa panloloko nawiwili

katulad ng matamis magsalitang trapo't imbi

kapara'y langgam kung magsalita sila't mangako

upang boto nati'y makuha ng trapong hunyango

na pag nanalo na sila'y talagang napapako

sa matamis nilang salita masa'y nabubuslo

gagawin daw bente pesos ang isang kilong bigas

pabababain daw ang presyo ng kilong sibuyas

kalaban daw ng korapsyon at magiging parehas

sila daw ang dapat mahalal pagkat sila'y patas

buti pa ang tibalyaw pagkat totoong balita

at di halibyong o fake news na sadyang mapanira

sa Kartilya ng Katipunan mababasang sadya

yaong: "Sa taong may hiya, salita'y panunumpa."

tingnan na lang ang kahulugan nila ng progreso

gawin daw ang Kaliwa Dam nang magkatubig tayo

nagtatayo ng tulay kaya bundok ay kinalbo

lupa'y minina upang tao raw ay umasenso

kaya mag-ingat tayo laban sa mga tibani

at/o tibari, kumbaga layon nila'y mang-onse

upang kumita o mahalal, ganyan ang diskarte

pagkat gawain na nilang tao'y sinasalbahe

- gregoriovbituinjr.

06.11.2023

* nasaliksik mula sa UP Diksiyonaryong Filipino, pahina 1248

Fourth, di last, Monday ng Hulyo ang SONA

FOURTH, DI LAST, MONDAY NG HULYO ANG SONA

di totoong every last Monday of July ang SONA

di iyon tulad ng laging sinasabi ng iba

lalo't maraming namamatay sa maling akala

sa batas, SONA'y every fourth Monday of July pala

kongkretong pagsusuri sa kongkretong kalagayan

ang gabay na aral sa pagsusuri sa lipunan

minsan ay may fifth Monday, di man madalas, ang buwan

lalo't Monday ay may twenty-nine, thirty o thirty-one

kaya ang SONA ay di laging last Monday ng July

minsan kailangan talaga itong matalakay

nagsusuri lamang tayo pagkat di mapalagay

pag may nagsasabing SONA ay last Monday ng July

ngayong taon nga, SONA'y tumapat ng bente-kwatro

gayong last Monday ng July ay petsa trenta'y uno

dito pa lang ay kita na natin anong totoo

every fourth Monday ng July ang SONA ng Pangulo

kaya dapat paghandaan ang malaking pagkilos

upang ipabatid ang isyu ng obrero't kapos

kung paano bang kahirapan nila'y matatapos

mga panawagan nati'y maunawa'y tumagos

- gregoriovbituinjr.

06.10.2023

Sa sama-samang pagkilos magtatagumpay

SA SAMA-SAMANG PAGKILOS MAGTATAGUMPAY

di ako naghihintay sa sinumang manunubos

na di darating, laksa-laksa ang naghihikahos

na obrero't masang patuloy na binubusabos

katubusan nila'y mula sama-samang pagkilos

sagipin ang uri mula sa pagsasamantala

ng uring kapitalista, elitista, burgesya

mamatay man ako'y may patuloy na mag-aalsa

hangga't may tusong mang-aapi't bulok ang sistema

walang Superman, Batman, Robin, o iisang tao

ang tutubos sa aping uri kundi kolektibo

nilang pagkilos upang pangarap ay ipanalo

maitayo ang asam na lipunang makatao

O, manggagawa't dukha, ngayon ang tamang panahon

upang magkaisang iguhit sa historya ngayon

ang pagbaka't maipagwagi ang lipunang layon

pag watak-watak tayo'y di natin kakamtin iyon

huwag umasa sa manunubos na di darating

na may mahikang lahat tayo'y biglang sasagipin

tanging asahan ay sama-samang pagkilos natin

bilang uri upang makataong sistema'y kamtin

- gregoriovbituinjr.

06.08.2023

Pangarap

PANGARAP

oo, pinangarap ko ring gumanda yaring buhay

ngunit di pansarili kundi panlahatang tunay

uring manggagawa't dukha'y giginhawa ng sabay

dahil bulok na sistema'y nabaon na sa hukay

yaman sa mundo'y aanhin kung mamamatay ka rin

buti nang may pinaglalaban kang prinsipyong angkin

punong-puno man ng sakripisyo'y may adhikain

upang lipunang makatao'y maitayo natin

at pagka gayon, alam mong nasa landas kang wasto

sayang lamang kung mayaman kang lagi sa kasino

sayang ang buhay kung nagdodroga lang o may bisyo

minsan ka lang mabuhay, kaya tumpak na'y gawin mo

aanhin mo ang magandang buhay kung nangmamata

ng dukha, at sa kapwa tao'y nagsasamantala

gusto mong pulos sarap? ay, sige lang, sumige ka

habang kami'y patuloy sa paghanap ng hustisya

ako'y isinilang na di para lang sa sarili

kundi para sa uri't bayan ay makapagsilbi

ako'y aktibistang Spartan na di mapakali

sa pag-iral ng pagsasamantala't pang-aapi

kaya huwag mong hanapin sa akin ang di ako

o ako'y iuugit mo sa nais mong modelo

tanggapin mong aktibista akong taas-kamao

pagkat ako na'y ganyan, ako iyan, iyan ako

- gregoriovbituinjr.

06.08.2023

Mabuhay ang mga migranteng manggagawa!

MABUHAY ANG MGA MIGRANTENG MANGGAGAWA!

tinaguriang bayani dahil nagsakripisyo

pamilya'y iniwanan upang makapagtrabaho

ng kung ilang taon sa malayong bansa dumayo

kahit na ma-homesick ay nagsisikap umasenso

nangibang-bayan na't kulang ang trabaho sa bansa

kayraming nilang nagtrabaho para sa banyaga

sa maraming bayan sa kanluran, timog, hilaga

habang iniwanang tiwangwang ang tigang na lupa

huwag lang sa illegal recruiter ay magpaloko

ibinenta ang kalabaw upang ipambayad mo

sa samutsaring papeles o mga dokumento

dito pa lang, nagsakripisyo na silang totoo

lumipat ng lugar nang makapagtrabaho roon

o kaya'y upang sila'y manirahan na rin doon

magandang bukas ang hinahanap ng mga iyon

kaginhawahan ng pamilya ang kanilang layon

oo, magandang buhay ang malimit sinasabi

na marahil di maranasan sa bansang sarili

kaya ang mga migrante ba'y ating masisisi

kung sa ibang bansa na'y naakit sila't pumirmi

pumirmi nang pansamantala o panghabambuhay

pasiya nila iyang di mapipigilang tunay

O, migrante, kami po'y taospusong nagpupugay!

sana, sakripisyo ninyo'y magbunga ng tagumpay!

- gregoriovbituinjr.

06.07.2023

* litrato mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Hulyo 7, 2023, pahina 5